| ჩივილები, სიმპტომები | რომელი დაავადებების დროს გვხვდება |
| ანალური ქავილი, ქავილი უკანა ტანში | – ანორექტოვაგინალური დაავადებები: ჰემოროი, ფისტულა, ნახეთქები, ბასრწვეტიანი კონდილომები, ჩირქოვანი გიდრადენიტი, სიმსივნეები, სფინქტერის დისფუნქცია, ვაგინალური სეკრეტი – დერმატოლოიური დაავადებები: ფსორიაზი, სებორეული დერმატიტი, ატოპიური ეგზემა, ბრტყელი ლიქენი და ასე შემდეგ. – ინფექციები: სოკოები, ბაქტერიები – პარაზიტები: ტრიქომონიაზი, მუნი – სისტემური დაავადებები: შაქრიანი დიაბეტი, ღვიძლის დაავადებები – ფსიქოგენური მიზეზები: ანქსიოზურობა |
| ანემიის სიმპტომი | – მენსტრუაცია – B-12 ვიტამინის დეფიციტი, ფოლიუმის მჟავის დეფიციტი – აივ ინფექციები – კრონის დაავადება – გლუთეინდამოკიდებული ენტეროპათია (გლუთეინის დაავადება) – ქრონიკული თირკმლის უკმარისობა – ჰიპოთირეოზი – ონკოლოგიური დაავადებები – გველისა და ობობების ნაკბენები – თირკმლის უკმარისობა – გასტრიტი – კუჭის წყლული და სხვა |
| ანორექსია | – ავთვისებიანი ახალწარმონაქმნები, პრაქტიკულად ნებისმიერი ხასიათის და ლოკალიზაციის – ენდოკრინული დაავადებები – შაქრიანი დიაბეტი ტიპი 1, თირეოტოქსიკოზი, ადისონის დავადება, ჰიპოპიტუიტარიზმი – ნაწლავთა ჰელმინთოზი – ნარკომანია და ალკოჰოლიზმი – ინტოქსიკაციები – დეპრესია – ნერვული ანორექსია |
| აპათია | – სტრესი – ენდოკრინული დისფუნქცია (კორტიზოლის სიჭარბე, თირეოიდული ჰორმონის უკმარისობა) – ქრონიკული დაავადებები (დამბლა, ინფარქტი, სიმსივნე, დიაბეტი) – პრედმენსტრუალური სინდრომი ქალებში – ალკოჰოლიზმი, ნარკომანია |
| არარეგულარული კუჭის მოქმედება | – გასტრიტი – კუჭის წყლული – გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი – კუჭის სიმსივნეები -ქრონიკული ენტერიტი – კოლიტი – ენტეროკოლიტი – ჰემოროი – ანალური ნახეთქები – სტრესი |
| არასაკმარისი ზომა სარძევე ჯირკვლების, პატარა ძუძუები | – მამოლოგი – პლასტიკური ქირურგი |
| ართრიტი (სახსრების ანთება) | |
| არტერიული წნევის მომატება | – არტერიული ჰიპერტენზია (ჰიპერტონული დაავადება) -ფეოქრომოციტომა – თირკმელზედა ჯირკვლების ჰორმონპროდუცირებული ადენომა – თირეოტოქსიკოზი – ვეგეტო-სისხლძარღვოვანი დისტროფია – ათეროსკლეროზი – თირკმლის არტერიების ანომალიები -გლომერულონეფრიტი |
| ბოყინი | – მოწამვლა – ზედმეტი ჭამა – აეროფაგია – გასტრიტი – ეროზიული გასტრიტი – წყლულოვანი დაავადება – საყლაპავის დიაფრაგმის ხვრელის თიაქარი– თავის ტვინის სიმსივნეები – ფსიქოლოგიური დარღვევები |
| ბუშტუკები | – ურტიკარია – კონტაქტური დერმატიტი – სისხლის მწოველი მწერების ნაკბენები -ეგზემა – ბუშტუკოვანი ლიქენი (მარტივი ლიქენი) – ბრტყელი ლიქენი – ფსორიაზი |
| ბუშტუკოვანი გამონაყარი | – კატის ნაკაწრების დაავადება – წითელი ქარი (ინფექციური დაავადება, ძლიერ გადამდები, გამომწვევი იგივეა რაც ჰერპეს ვირუსის დროს, დაავადებულ ადამიანებს ხშირ შემთხვევაში უვითარდებათ იმუნიტეტი) – ბულოზური იმპეტიგო (ბაქტერიული ინფექცია) – მწვავე კონტაქტური დერმატიტი – ჰემფიგუსი – მუნი” />მუნი – ჰერპეტისფორმულიდერმატიტი – წამლისმიერი ტოქსიდერმია (ალერგიული რეაქცია) – გამწვავებული ლიქენი |
| გადაღლა | – ადისონის დაავადება (ვერცხლისფერი დაავადება) – ტაკაიასუს დაავადება (პულსის არარსებობის დაავადება) – ადამიანის იმუნდეფიციტის ვირუსი – ჰეპატიტი C – ვეგენერის გრანულომატოზი – დეპრესია – მიოკარდის ინფარქტი – ინფექციური მონონუკლეოზი – ორგანიზმის გაუწყლოვება – პერნიციოზული ანემია – პოლიმიოზიტი – მშობიარობის შემდგომი დეპრესია – თირკმლის უკმარისობა – პრედმენსტრუალური სინდრომი – მიტრალური სარქვლის პროლაფსი – გაციება – თავისა და კისრის კიბო – მკერდის კიბო – ძვლების კიბო – ღვიძლის კიბო – საყლაპავის კიბო -გაფანტული სკლეროზი (ოსტეოსარკომა) – რევმატიული პოლიმიალგია – შაქრიანი დიაბეტი – გულის უკმარისობა (იშემიური გულის დაავადება) – ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი – სტრესი – ტუბერკულოზი – ფიბრომიალგია – ღვიძლის ციროზი – შიზოაფექტური დარღვევები – ემფიზემა, ქრონიკული ბრონქიტი და ფილტვის ქრონიკული დაავადება – ენდოკარდიტი |
| გაზები (მეტეორიზმი) | – კუჭ-ნაწლავის მოქმედების დარღვევა (ღვიძლისა და ნაღვლის ბუშტის დაავადებები, კუჭქვეშა ჯირკვლის ანთება) – ნაწლავური ფერმენტების დეფიციტი (ლაქტაზური უკმარისობა) – კუჭის შევიწროვება სიმსივნის ზრდის ხარჯზე, პერიტონეუმში ადჰეზიების ჩამოყალიბება – ნაწლავის სეკრეციისა და მოტორიკის დარღვევა (გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი) – დისბაქტერიოზი |
| გამონადენი სასქესო გზებიდან კაცებში | – ვეზიკულიტი – კოლიკულიტი – ქრონიკული პროსტატიტი – ურეთრის ტრავმა – სასქესო სისტემის სიმსივნეები და სხვა |
| გამონადენი საშოდან | ბაქტერიული ვაგინოზო საშვლოსნოს ყელის კიბო საშვილოსნის ყელის პოლიპები, არასიმსივნური (კეთილთვისებიანი) გამონაზარდები ყელზე ქლამიდია მახვილწვეტიანი კონდილომა გონორეა პაპილომავირუსული ინფექცია მენჯის ანთებითი დაავადება ორსულობა საშვილოსნოს ყელის პოლიპები, არასიმსივნური (კეთილთვისებიანი) წამონაზარდები ყელზე სქესობრივად გადამდები დაავადებები ტრიქომონიაზი საშოს ატროფია საშოს სიმსივნე ვაგინიტი ვეზიკოვაგინალური ფისტულა სოკოვანი ინფექცია (ვაგინალური) |
| გამონადენი შარდსაწვეთი არხიდან | -ურეთრიტი -გონორეა – ქლამიდიოზი -პროსტატიტი |
| გამონადენი ძუძუს თავიდან (მკერდის ჯირკვლის დვრილიდან) | აბსცესი სიმსივნე სარძევე ჯირკვლის ინფექცია სადინრის კარცინომა ინ სიტუ სარძევე ჯირკვლის ჭარბი სტიმულაცია ფიბროადენომა ფიბროკისტური ჯირკვალი გალაქტორეა ჰორმონული დისბალანსი დაზიანება ან ტრავმა სადინარშიგა პაპილომა სარძევე სადინრის ექტაზია მედიკამენტების გამოყენება მენსტრუალური ციკლის ჰორმონული ცვლილებები პაჯეტის დაავადება (მკერდზე) ორსულობა და ძუძუთი კვება პროლაქტინომა |
| გამონაყარი | – წითელა – წითურა – წითელი ქარი – ინფექციური მონონუკლეოზი – მუცლის ტიფი – გამონაყრიანი ტიფი – ლეპტოსპიროზი – მეორადი სიფილისი – სკარლატინა – აივ-ინფექციის მწვავე პერიოდი – მენინგოკოკური სეფსისი |
| გამონაყარი კანზე | – პურპურა – ურტიკარია – კონტაქტური დერმატიტი – სისხლისმწოველი მწერების ნაკბენები (კოღოები, მოსკიტები, რწყილი) – წითელი ქარი – ეგზემა – თმის ღეროს ჩირქოვანი ანთება (ფოლიკულიტი) – ფურუნკული – ბუშტუკოვანი ლიქენი (მრტივი ჰერპესი) – მწვავე ლიქენი – ფსორიაზი |
| გამონაყარი მკერდზე | ანგიოედემა და ალერგიული გამონაყარი ანთებითი სიმსივნე მკერდში ატოპიური დერმატიტი (ეგზემა) დერმატიტი კანდიდოზი (კანის ინფექცია) მასტიტი მკერდის ჯირკვლის აბსცესი მუნი (კანის პარაზიტული დაავადება) პაჯეტის დაავადება (მკერდზე) რადიაციული დერმატიტი სარძევე სადინრის ექტაზია სებორეული დერმატიტი (სებორეა) ფსორიაზი ცელულიტი (კანის ინფექცია) ძუძუსთავის დერმატიტი ძუძუსთავის პირსინგი (გახვრეტა) ან ტატუ |
| გამონაყარი ტემპერატურით | – წითელი ქარი – უეცარი ეგზანთემა – წითურა – წითელა – პარვოვირუსული ინფექცია – სკარლატინა – ენტეროვირუსილი ინფექცია – ЕСНО-ეგზანთემა |
| გამონაყარი ქავილით | – ატოპიური დერმატიტი – ალერგიული დერმატიტი – ეგზემა – მუნი” />მუნი – გამწვავებული ლიქენი (ჰერპესი) – წითელი ბრტყელი ლიქენი – რწყილების, ტკიპების ნაკბენი – და მრავალი სხვა |
| გამოხატული კუნთოვანი სისუსტე | – ჰიპერპარათირეოზი |
| გამოხატული მშობიარობის შემდგომი სტრიები მუცლის წინა კედლის არეში | – კანის დაავადებები ორსულობის დროს |
| განავლის ფერის ცვლილება | – კუჭის წყლული – კუჭის ეროზია – სწორი ნაწლავიდან სისხლდენა, ჰემოროიდალური კვანძები – სიმსივნე – ჰეპატიტი – ღვიძლის ციროზი |
| გაორება თვალებში | – ინსულტი – სიმსივნეები – სისხძარღვოვანი ანევრიზმები – გაფანტული სკლეროზი – ქალა-ტვინის ტრავმები – ტვინის შეშუპება – ინფექციები – ვასკულიტები – შაქრიანი დიაბეტი – მიასთენია – მიტოქონდრიალური ენცეფალომიოპათიები – მიოტონიური დისტროფია – კუნთოვანი დისტროფია – ფარისებრი ჯირკვლის დაავადებები |
| გაუსაძლისი მჩხვლეტავი ტკივილი სახეში | |
| გახშირებული დეფეკაცია | ცელიაკის დაავადება კრონის დაავადება ჰიპერთიროიდიზმი (ჰიპერაქტიური თიროიდი) გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი მედიკამენტების გვერდითი ეფექტები წყლულოვანი კოლიტი |
| გახშირებული მოშარდვა | წინამდებარე ჯირკვლის ამოკვეთა შარდის ბუშტის კენჭები თირკმლს ფუნქციის დარღვევა შარდის ბუშტის წინა კედლის პროლაფსი (ცისტოცელე) უშაქრო დიაბეტი *შარდმდენები ალკჰოლის ან კოფეინის ხშირი მიღება ინტერსტიციული ცისტიტი თირკმლის ინფექცია ჰიპერაქტიური შარდის ბუშტი ორსულობა პროსტატის კეთილთვისებიანი ჰიპერპლაზია პროსტატიტი რადიაციული თერაპია, რომელიც მოიცავდა მენჯის ან მუცლის ღრუს პირველი ტიპის დიაბეტი მეორე ტიპის დიაბეტი შარდის შეუკავებლობა საშარდე გზების ინფექცია |
| გახშირებული შარდვა | – შაქრიანი ან უშაქრო დიაბეტი – ცისტიტი – ჰიპერპლაზია – შარდის ბუშტის ქვა |
| გლანდების ანთება | -ანგინა – ადენოიდიტი – ტონზილიტი |
| გონების კარგვა | – ვეგეტატიური ნერვული სისტემის მუშაობის დარღვევები – გულის პათოლოგიები – ქალასშიდა წნევის უეცარი მომატება (სიმსივნე, ჰიდროცეფალია, სისხლჩაქცევა) – მოწამვლა (ნახშირბადის მონოქსიდი გაზით, ალკოჰოლით და სხვა) – ფსიქიკური დარღვევები (ჰიპერვენტილაციის სინდრომი, ისტერიული ნევროზი) – ეპილეფსია – ქალა-ტვინის ტრავმა |
| გონების კარგვა ბრადიკარდიის დროს (იშვიათი პულსის დროს) | – არითმია |
| გულის რევა კონტრაცეპტივების მიღების დროს | |
| გულის უკმარისობა | – წინაგულოვანი და ვენტრიკულური ექსტრასისტელოები – მოციმციმე არითმია (წინაგულოვანი ფიბრილაცია) |
| გულისრევა, პირღებინება ორსულობის დროს | – ორსულთა ტოქსიკოზი |
| გულისრევის შეგრძნება და ღებინება | “დილის სისუსტე” ორსულებში ალკოჰოლიზმი ალერგია რძეზე (ახალშობილებში და ბავშვებში) ანაფილაქსია (ბავშვებში) ანორექსია ბულემაი ნევროზა გასტროეზოფაგეალური რეფლუქსის დაავადება გასტროპარეზი (მდგომარეობა როდესაც კუჭის კედლის კუნთები ნორმალურად ვერ ფუნქციონირებენ, რაც მონელებას უშლის ხელს) გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი გენერალიზებული შფოთვითი აშლილობა გულის უკმარისობა გულის შეტევა დეპრესია დიაბეტური კეტოაციდოზი ვესტიბულური ნევრიტი ვირუსული გასტროენტერიტი (კუჭის გრიპი) ზოგადი ანესთეზია თავბრუსხვევა თავის ტვინის ტრავმული დაზიანება კეთილთვისებიანი პოზიციური ვერტიგო კრონის დაავადება კუჭის წყლული მაღალი სიცხე (ბავშვებში) მედიკამენტები (ასპირინი, არასტეროიდული ანთების საწინააღმდეგო წამლები, ჩასახვის საწინააღმდეგო აბები, ფუტკარა, ნარკოტიკები და ანტიბიოტიკები) მენიერის დაავადება მენინგიტი მძიმე ტკივილი ნაწლავების იშემია ნაწლავების ობსტრუქცია ნაწლავების ჩაჭედვა (ბავშვებში) ობსტრუქცია ნაწლავებში პანკრეასის კიბო პანკრეატიტი პილორუსის სტენოზი (ჩვილებში) როტავირუსი საკვებით მოწამვლა სხივური თერაპია ტვინის შერყევა ფსევდოტუმორ ცერებრი ქალაშიდა ჰემატომა ქიმიოთერაპია ქოლეცისტიტი ღვიძლის კიბო ღვიძლის უკმარისობა ყურის ინფექცია (შუა ყურის) შაკიკი ციკლური ღებინების სინდრომი ჭია ნაწლავის ანთება (აპენდიციტი) ჰეპატიტი ჰიდროცეფალუსი ჰიპერთიროიდიზმი (ზეაქტიური თიროიდი) ჰიპერპარათიროიდიზმი (ზეაქტიური პარათიროიდი) ჰიპოპარათიროიდიზმი (არასაკმარისად აქტიურ პარათიროიდი) |
| გულძმარვა | – კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლულოვანი დაავადება – გასტრიტი – ქრონიკული პანკრეატიტი – ქრონიკული ქოლეცისტიტი – ნაღველგამომტანი გზების დისკინეზია – ნაღველკენჭოვანი დაავადება – საყლაპავის სფინქტერის უკმარისობა – გასტროეზოფაგური რეფლიქს დაავადება – კუჭის სიმსივნე – კუჭქვეშა ჯირკვლის სიმსივნე – მოწამვლა |
| გუნება-განწყობის დაქვეითება | – დეპრესია |
| დაბალი მხედველობა | – კატარაქტა |
| დაზიანებები | |
| დაუოკებელი წყურვილი | – შაქრიანი დიაბეტი |
| დაღლილობა | “მოუსვენარი” ფეხების სინდრომი ალკოჰოლი ან მისი ხშირი მიღება ანემია არასწორი კვება გლოვა გულის დაავადება დაღლილობა ხშირად გამოხატავს რაიმე ფსიქოლოგიურ მდგომარეობას, მაგალითად: დეპრესია ემფიზემა ზედმეტი ფიზიკური აქტივობა თირკმლის ქრონიკული დაავადება კოფეინის მიღება მედიკამენტები, მაგალითად ანტიალერგიული, ხველის საწინააღმდეგო, გაციების მედიკამენტები, მაგალითად ტკივილგამაყუჩებლები, არტერიული ჰიპერტენზიის საკონტროლო, ანტიდეპრესანტები მეორე ტიპის დიაბეტი პირველი ტიპის დიაბეტი სიმსივნე სტრესი უძილობა ფიზიკური აქტივობის ნაკლებობა ფსიქოლოგიური პრობლემები ფქოდ (ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება) ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი ღვიძლის მწვავე უკმარისობა შფოთვა ძილის აპნეა ჭარბწონიანობა ჰიპერთიროიდიზმი (ჰიპერაქტიური თიროიდი) ჰიპოთიროიდიზმი (ფარისებრი ჯირკვლის ჰიპოფუნქცია) |
| დაღლილობა | – ადისონის დაავადება (ვერცხლისფერი დაავადება) – ტაკაიასუს დაავადება (პულსის არარსებობის დაავადება) – ადამიანის იმუნდეფიციტის ვირუსი – ჰეპატიტი C – ვეგენერის გრანულომატოზი – დეპრესია – მიოკარდის ინფარქტი – ინფექციური მონონუკლეოზი – ორგანიზმის გაუწყლოვება – პერნიციოზული ანემია – პოლიმიოზიტი – მშობიარობის შემდგომი დეპრესია – თირკმლის უკმარისობა – პრედმენსტრუალური სინდრომი – მიტრალური სარქვლის პროლაფსი – გაციება – თავისა და კისრის კიბო – მკერდის კიბო – ძვლების კიბო – ღვიძლის კიბო – საყლაპავის კიბო – გაფანტული სკლეროზი (ოსტეოსარკომა) – რევმატიული პოლიმიალგია – შაქრიანი დიაბეტი – გულის უკმარისობა (იშემიური გულის დაავადება) – ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი – სტრესი – ტუბერკულოზი – ფიბრომიალგია – ღვიძლის ციროზი – შიზოაფექტური დარღვევები – ემფიზემა, ქრონიკული ბრონქიტი და ფილტვის ქრონიკული დაავადება – ენდოკარდიტი |
| დეზორიენტაცია და ცნობიერების არევა | – ალცჰაიმერის დაავადება – კრეიცფელდ-იაკობის დაავადება (სპასტიური ფსევდოსკლეროზი) – ჰიდროცეფალია – ჰიპოგლიკემია – ჰიპოთირეოზი (ჰიპოთირეოიდიზმი) – დემენცია (ჭკუასუსტობა) – დეპრესია – ნარკომანია (ნარკოტიკების ბოროტად გამოყენება) – ორგანიზმის გაუწყლოვება – თავის ტვინის სიმსივნე – თირკმლის უკმარისობა – თავის ტვინის შერყევა – მზის დაკვრა – შიზოფრენიული დარღვევები – შიზოფრენია – ენცეფალიტი და მენინგიტი – ეპილეფსია |
| დემენცია (შეძენილი ჭკუასუსტობა) | – თავის ტვინის დაავადებები – ფსიქოზი |
| დეპრესია | – სტეროიდების ან გამაყუჩებელი ნარკოტიკული საშუალებების მიღება – ფარისებრი და თირკმელზედა ჯირკვლის დისფუნქცია – ანემია – ართრიტი – გულის დაავადებები – ონკოლოგიური დაავადებები – მენოპაუზა |
| დერმატოფიბრომა | – წითელი ქარი -აკნე – ტუბერკულოზი |
| დიარეა (ფაღარათი) | – ნაწლავური ინფექციები – ტერმინალური ილეიტი – დამოკლებული ნაწლავის სინდრომი – ქოლოგენური დიარეა – ეტიუტენური ენტეროპათია – უიპლის დაავადება – ამილოიდოზი – ლიმფომმა – პირველადი ლიმფანგიექტაზია – ზოგადი ვარიაბელური ჰიპოგამაგლობულინემია – წყლულოვანი კოლიტი – კრონის დაავადება – გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი – ენდოკრინული ენტეროპათიები |
| დილის ერექციის არ არსებობა ან სიხშირის შემცირება | – ათეროსკლეროზი – ჰიპერტენზია – ჰიპოგონადიზმი (ტესტოსტერინის დონის შემცირება) – შაქრიანი დიაბეტი – გაფანტული სკლეროზი – ზურგის ტვინის ტრავმები |
| დისთიმია | – დეპრესია |
| დისმენორეა (მტკივნეული მენსტრუაცია) | – მენჯის ვენების ვარიკოზული გაგანიერება – გენიტალიუმის განვითარების მანკები |
| დისპეპსია (მოუნელებლობა) | – კუჭის პეპტიური წყლული – გასტრიტი (კუჭის ლორწოვანის ანთება) – ეზოფაგიტი (საყლაპავის ლორქოვანის ანთება) – გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი – ენტეროკოლიტი – კუჭის კიბო |
| დისფაგია (ყლაპვის დარღვევა) | – საყლაპავის დაზიანება (სიმსივნე, ეზოფაგიტი, დივერტიკულები, ფისტულები, საყლაპავის აქალაზია) – საყლაპავის დაზიანება სკლეროდერმიის დროს – გულის იშემიური დაავადება – ბრონქული ასთმა – ნევროზები – პარკინსონის დაავადება |
| დისფორია | – ეპილეფსია – თავის ტვინის დაავადებები |
| ეგზოფთალმი(თვალების გადმოკარკვლა) | – ბაზედოვის დაავადება – თირეოტოქსიკური კრიზი |
| ეიფორია | ავთვისებიანი სიმსივნეების ტერმინალური სტადია და სხვა მრავალ ფსიქიკურ (მაგალითად, მანიაკალური სინდრომი) და სომატურ დაავადებებს თან ახლავს აღნიშნული სიმპტომი. |
| ემოციური ლაბილობა (სისუსტე) | – თავის ტვინის სისხლძარღვების ათეროსკლეროზი – ჰიპერტონული ან ჰიპოტონური – დაავადება – ობლიტირებული ცერებრული – თრომბანგიტი – ქალა-ტვინის ტრავმების შედეგები – ტვინის სიმსივნე |
| ენის სიყვითლე | შავი თმიანი ენა გეოგრაფიული ენა სიყვითლე |
| ენურეზი | – ცენტრალური ნერვული სისტემის დაავადებები – საშარდე სისტემის ანთებითი დაავადებები – შაქრიანი დიაბეტი – უშაქრო დიაბეტი – ქრონიკული თირკმლის უკმარისობა – ფსიქოლოგიური პრობლემები |
| ეოზინოფილია | ალერგია ალერგია წამლებზე ალერგიები – მაგ. საჭმლისა და წამლების მიმართ ასთმა ასკარიდოზი (ინფექცია მრგვალი ჭიით) ატოპიური დერმატიტი (ეგზემა) აუტოიმუნური დაავადებები ენდოკრინული დაავადებები ეოზინოფილური ლეიკემია თივისმიერი ცხელება თირკმელზედა ჯირკვალთან დაკავშირებული მდგომარეობები იდიოპათიური ჰიპერეოზინოფილური სინდრომი – გაურკვეველი წარმომავლობის უკიდურესად დიდი რაოდენობის ეოზინოფილები კანის დაავადებები კრონის დაავადება ლიმფური ფილარიაზი (პარაზიტული ინფექცია) მგლურა პირველადი იმუნოდეფიციტი საკვერცხეების სიმსივნე სიმსივნე სოკოვანი ან პარაზიტული დაავადებები სხვა პარაზიტული ინფექციები ტოქსინები ტრიქინელოზი (ინფექცია მრგვალი ჭიით) ქრონიკული მიელოგენური ლეიკემია ჩურგ-შტრაუსის სინდრომი წყლულოვანი კოლიტი |
| ერექციის უკმარისობა სქესობრივი აქტის დასაწყებად ან გასაგრძელებლად | – იმპოტენცია – არტერიული ჰიპერტენზია – ჰიპერლიპიდემია – შაქრიანი დიაბეტი – ათეროსკლეროზი – პარკინსონის დაავადება – გაფანტული სკლეროზი – ჰიპოგონადიზმი – ჰიპოთირეოზი – ჰიპერთირეოზი – პეირონის დაავადება – პრიაპიზმი – მენჯის, შორისის ტრავმები – ალკოჰოლიზმი – ნარკომანია |
| ერითროციტების ჭარბი რაოდენობა | ანაბოლური სტეროიდები, რომლებიც ასტიმულირებენ სისხლის წითელი უჯრედების წარმოქმნას გადანერგილი თირკმელი გაუწყლოება გულის სხვა დაავადებები გულის უკმარისობა ერითროპოეტინის მიღება (ერითროპოეტინის ინექცია უკეთესი ათლეტური მონაცემებისთვის) თანდაყოლილი გულის დაავადებები ზრდასრულებში თირკმლის სიმსივნე მაღალმთიან რაიონებში ცხოვრება (დაბალი ჟანგბადის კონც.) მოწევა, რადგან იწვევს ჟანგბადის ნაკლებობას ნახშირბადის მონოქსიდით მოწამვლა პოლიციტემია ვერა ფილტვის სხვა დაავადებები ფილტვის ფიბროზი ფქოდ (ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება) ძილის აპნეა ჰემოგლობინოპათიები (ერითროციტების ჟანგბადის გადატანის ფუნქციის შემაფერხებელი მდგოამრეობები) |
| ზოგადი სისუსტე | – ონკოლოგიური დაავადებები – ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი – ჰემატოლოგიური დაავადებები – ინფექციური დაავადებები |
| ზურგის ტკივილი | დაჭიმვა ან დაძაბვა დისკის თიაქარი თეძოს ნერვის ანთება თირკმლის ინფექცია მაანკილოზებელი სპონდილიტი მალას მოტეხილობა (განსაკუთრებით მოხუცებში) ორსულობა ოსტეოართრიტი ოსტეომიელიტი ოსტეოპოროზი პაჯეტის ძვლის დაავადება საკროილიიტი სპინალური სტენოზი სქოლიოზი უხეირო პოზა ფიბრომიალგია ჭარბწონიანობა |
| თავბრუსხვევა | შიდა ყურის პრობლემები ხშირად თავბრუსხვევას შიდა ყურში მოთავსებული ვესტიბულარული (ბალანსის) აპარატის ფუნქციის დარღვევა იწვევს. მაგალითად: კეთილთვისებიანი პოზიციური ვერტიგო შუა ყურის ინფექცია მენიერის დაავადება ზღვის ავადმყოფობა სისხლის მიწოდების შეზღუდვა თავბრუსხვევა შეიძლება გამოიწვიოს ტვინში არასაკმარისი რაოდენობის სისხლის მიწოდებამ. მაგალითად: არტერიოსკლეროზი/ათეროსკლეროზი დეჰიდრატაცია არითმიები ორთოსტატული ჰიპოტენზია (პოზიციური ჰიპოტენზია) გარდამავალი იშემიური შეტევა გარკვეული მედიკამენტები ზოგიერთი მედიკამენტი იწვევს თავბრუსხვევას. მაგალითად: ანტიდეპრესანტები გულყრის საწინააღმდეგო წამლები ანტიჰიპერტენზიული წამლები დამამშვიდებლები ტრანკვილიზატორები თავბრუსხვევის სხვა მიზეზები: ანემია ტვინის შერყევა ზოგადი შფოთვა ჰიპოგლიკემია შაკიკი პანიკური შეტევა |
| თავბრუსხვევა | – შუა და გარე ყურის დაავადებები – ცენტრალური ნერვული სისტემის დაავადებები – ყელის ორგანოების დაზიანებები – ნივთიერებათა ცვლისა და სისხლის დაავადებები – დარღვევები, გამოწვეული სამკურნალო საშუალებების მიღებით – ინფექციური დაავადებები – გულ-სისხლძარღვთა სისტემის დაავადებები (გულის რითმის დარღვევა, გულის სარქველების პათოლოგია, ჰიპერტონული დაავადება) |
| თავის ტვინის დაზიანებები | არტერია–ვენური მალფორმაცია, პათოლოგიური კავშირი ტვინის სისხლძარღვებს შორის ენცეფალიტი თავის ტვინის ტრავმული დაზიანება მრავლობითი სკლეროზი ტვინის ანევრიზმა ჰიდროცეფალია (თანდაყოლილი პათოლოგია) |
| თავის ტკივილი ალერგიის დროს | – ალერგია |
| თავის ტკივილი გლაუკომის დროს | – გლაუკომა |
| თავის ტკივილი ინფექციების დროს | – გრიპი – მენინგოკოკური ინფექცია – ზედა სასუნთქი გზები ინფექცია და სხვა ინფექციური დაავადებები |
| თეთრად შლა (უსიამოვნო გამონადენი საშოდან) | |
| თეძოს, ბარძაყის ტკივილი | ავასკულური ნეკროზი ბარძაყის რბილი ქსოვილების გახევა ბარძაყის ძვლის მოტეხილობა ბურსიტი დაჭიმვა ან დაძაბვა დისკის თიაქარი დისლოკაცია თეძოს ნერვის ანთება ლეგ-კალვე-პერტესის დაავადება ლეიკემია მერალგია პარესთეტიკა ოსტეოართრიტი ოსტეომიელიტი ოსტეოპოროზი რაქიტი რევმატოიდული ართრიტი ახალგაზრდებში რეუმატოიდული ართრიტი საზარდულის თიაქარი საკროილიიტი სეპტიური ართრიტი სინოვიტი სპინალური სტენოზი ტენდინიტი ფსორიატული ართრიტი შორს წასული კიბო (მეტასტაზები) რომელიც ვრცელდება ძვლებზე ძვლის კიბო |
| თვალების აცრემლება | ალერგია ბლეფარიტი (ქუთუთოების ანთება) გაციება ექტროპია (გარეთ გადმოტრიალებული ქუთუთო) ვარდისფერი თვალი (კონიუქტივიტი) ვირუსული ინფექციები (ვირუსული კონიუქტივიტი) მშრალი თვალები რქოვანას გაღიზიანება (თვალის წინა ნაწილი) საცრემლე არხის ინფექცია საცრემლე სადინარის დახშობა უცხო სხეული თვალში ქუთუთოების ჩაბრუნება შიგნით ჩაზრდილი წამწამი (ტრიქიაზი) უფრო იშვიათი მიზეზები: ვეგენერის გრანულომატოზი თანდაყოლილი ან ადრეული გლაუკომა ჩვილებში თვალში ჩარტყმა ან სხვა თვალის ტრავმა მეშვიდე ნერვის დამბლა (სახის ნერვის დაზიანება) ოპერაცია თვალზე ან ცხვირზე რეუმატოიდული ართრიტი სარკოიდოზი სიმსივნეები, რომლებიც ეხებიან ცრემლის სადრენაჟო სისტემას სტივენს-ჯონსონის სინდრომი სხვა ანთებითი დაავადებები სხივური თერაპია ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგიები ქრონიკული სინუსიტი შოგრენის სინდრომი (generally causes dry mouth and eyes) ჩამოკიდებული ქუთუთოს სიმპტომი |
| თვალების თამაში | ალკოჰოლის მიღება ბლეფარიტი (ქუთუთოების ანთება) დაღლილობა დისტონია ვარდისფერი თვალი (კონიუქტივიტი) თვალის ზედაპირის ან ქუთუთოს შიდა ნაწილის გაღიზიანება კაშკაშა სინათლე კოფეინის მიღბა მეშვიდე-სახის ნერვის დისფუნქცია მოწევა მრავლობითი სკლეროზი მშრალი თვალები ორომანდიბულარული და სახის დისტონია (განსხვავებული ტიპის დისტონია რომელსაც ხანდახან თან ახლავს ბლეფაროსპაზმი) სტრესი ტრიქიაზი ტურეტის სინდრომი უვეიტი (თვალის შუა ნაწილის ანთება) უძილობა ქარი ქუთუთოების ჩაბრუნება ყელის დისტონია წამლების გვერდითი მოვლენები, განსაკუთრებით კი ეპილეფსიისა და ფსიქოზისთვის განკუთვნილი მედიკამენტები ჰიპერმგრძნობელობა სინათლეზე |
| თვალების სიწითლე | – ადენოვირუსული ინფექცია – ალერგია – ბეხტერის დაავადება (მაანკილიზებული სპონდილოართრიტი) – ბეხჩეტის დაავადება – კავასაკის დაავადება – გლაუკომა – ვეგენერის გრანულომატოზი – კონიუნქტივიტი ალერგიული ანთების განვითარების მექანიზმი – გამწვავებული ჰერპესი – რეაქტიული ართრიტი (რეიტერის სინდრომი) – მარეციდირებელი პოლიქონდრიტი |
| თვალების ტკივილი | ალერგიები ბლეფარიტი (ქუთუთოების ანთება) განმეორებითი, ძლიერი თავის ტკივილი თვალის გარშემო ცალ მხარეს გლაუკომა ( დაავადებათა კრებული, რომელიც გამოწვეულია გაზრდილი თვალშიდა წნევით, რაც აზიანებს ნერვს) ვარდისფერი თვალი (კონიუნქტივიტი) (თვალის თეთრი ნაწილის მფარავი, ქუთუთოს ამყოლი გამჭვირვალე მემბრანის ანთება ან ინფექცია) თვალის ფერადი გარსის ანთბა (ირიტი) მშრალი თვალები მხედველობის ნერვის ანთბა რქოვანას ცვეთა (თვალის გამჭვირვალე გარსის, რქოვანას ზედაპირული შრეების აქერცვლა) საკონტაქტო ლინზებთან დაკავშირებული პრობლემები საცრემლე სადინარის დახშობა სკლერიტი (თვალის გარეთა თეთრი გარსის, სკლერის ანთება) ტრავმა- მაგალითად ბლაგვი ჭრილობა ან დამწვრობა უვეიტი (თვალის შუა ნაწილისი ანთება) უცხო სხეული თვალში ქალაზიონი (ერთგვარი კისტა ქუთუთოზე) ქუთუთოს ამობრუნება ქუთუთოს ჩაბრუნება ჯიბლიბო (წითელი, მტკივნეული ამობურცულობა ქუთუთოს კიდეზე |
| თვალებში დაბნელება | – ბრადიკარდიები – თავის ტვინის დაავადებები |
| თვალის სიმშრალე | – კერატიტი – მშრალი თვალის სინდრომი |
| თვალის სიწითლე | – ადენოვირუსული ინფექცია – ალერგია – ბეხტერის დაავადება (მაანკილიზებული სპონდილოართრიტი) – ბეხჩეტის დაავადება – კავასაკის დაავადება – გლაუკომა – ვეგენერის გრანულომატოზი – კონიუნქტივიტი ალერგიული ანთების განვითარების მექანიზმი – გამწვავებული ჰერპესი – რეაქტიული ართრიტი (რეიტერის სინდრომი) – მარეციდირებელი პოლიქონდრიტი |
| თმის ცვენა(გამელოტება, ალოპეცია) | – ბუდობრივი გამელოტება (ბუდობრივი ალოპეცია) – ანდროგენეტიკური ალოპეცია – დიფუზური ალოპეცია – ტოტალური ალოპეცია – ტრაქციონური ალოპეცია – ორსულობა – საკვერცხეების პოლიკისტოზი – კანის სოკოვანი დაზიანება – სამკურნალო პრეპარატების მიღება (ქიმიოთერაპია) – რადიაციული ზემოქმედება |
| იდაყვის ტკივილი | “გოლფის მოთამაშის იდაყვი” “ჩამწოდებლის იდაყვის სინდომი”– დაზიანება, რომელიც ბავშვებშია გავრცელებული და ემართებათ სროლისას, მაგალითად კალათბურთი, ბეისბოლი. ბურსიტი დატვირთვის მოტეხილობა დაჭიმვა ან დაძაბვა დისექციური ოსტეოქონდრიტი დისლოკაცია იდაყვის დაზიანებები იდაყვის დისლოკაცია იდაყვის მორჩის ბურსიტი–იდაყვის წვერზე არსებული სითხიანი საკნის ანთება იდაყვის მოტეხილობა კუბიტალური გვირაბის სინდრომი, როცა იდაყვის ნერვი გაღიზიანებული ან დაზიანებულია მოყოლილი ნერვები მყესის დაჭიმვა ან გახევა ოსტეოართრიტი რეუმატოიდული ართრიტი სროლისას მიღებული დაზიანებები სხივური გვირაბის სინდრომი–სხივის ძვალი მოყვება იდაყვის ქვეშ ტენდინიტი ხელის მოტეხილობა |
| იმპლანტაციური კისტა | |
| იმპოტენცია | – ათეროსკლეროზი – ჰიპერტენზია – ჰიპოგონადიზმი (ტესტოსტერინის დონის შემცირება ) – შაქრიანი დიაბეტი – გაფანტული სკლეროზი – ზურგის ტვინის ტრავმები – ფსიქოლოგიური პრობლემები |
| კანის ატროფია | – კანის დაბერება – დერმატომიოზიტი (შემაერთებელი ქსოვილების დაავადების შეძენა, რომელიც ხასიათდება კუნთების სისუსტით, კანის გმონაყარით) – დისკოიდური წითელი მგლურა – სკლეროზული და ატროფიული ლიქენი (იშვიათი დაავადება, რომელიც აზიანებს კანსა და ლორწოვანს, განვითარების მიზეზი უცნობია) – შეზღუდული სკლეროდერმია – ლიპოიდური დიაბეტური ნეკრობიოზი (კანის გამოვლინებები შაქრიანი დიაბეტის დროს) – რადიაციული დერმატიტი – სტრიები (ატროფიული დაჭიმვითი ხაზები) – მედიკამენტების გამოყენებაზე რეაქციები (ტოპიკური და შიდა ფოკალური სტეროიდები) |
| კანის აქერცვლა | ათლეტის ფეხი (მიკოზი) ატოპიური დერმატიტი (ეგზემა) კავასაკის დაავადება კანის T-უჯრედული ლიმფომა კონტაქტური დერმატიტი მზის დამწვრობა: დამაწყნარებელი საშუალებები მკრეჭელი ლიქენი (სკალპის) მკრეჭელი ლიქენი (სხეულის) მშრალი კანი პემფიგუსი საზარდულის ეპიდერმოფიტია სებორეული დერმატიტი (სებორეა) სტაფილოკოკური ინფექციები სტივენს-ჯონსონის სინდრომი ტოქსიური შოკის სინდრომი ფსორიაზი ქუნთრუშა წამლების გვერდითი ეფექტი |
| კანის აქერცვლა | – მშრალი დაბზარული ერითემა (erythema craquele) – დომინანტური იქტიოზი (ოთხკუთხედის ფორმის ქერცლები) (მემკვიდრეობითი დაავადება, რომელიც ვლინდება აქერცვლით და კანის სიმშრალით) – Х-დაკავშირებული იქტიოზი (ქერცლები ოთხკუთხედის ფორმის) – წითელი მგლურა (საკანცელარიო ჭიკარტების ფორმის ქერცლები) (სისტემური დაავადება, ანუ არა მხოლოდ კანისმხრივი გამოვლინებები, არამედ შინაგანი ორგანოების დაზიანებებიც) – ვარდისფერი ლიქენი (საყელოს ფორმის ქერცლები) – ფსორიაზი (ვერცხლისფერი აქერცვლა) – სკარლატინა (მცირე აქერცვლა სხეულზე) (ინფექციური დაავადება) – სებორეული დერმატიტი – სიფილისი (მეორადი) – სოკოვანი ინფექციები (დერმატოფიტული) – ბრტყელი ლიქენი (მრავალფეროვანი, სოკოვანი დაავადება) – ქსეროზი (კანის სიმშრალე) – სკარლატინა (მტევნები და ტერფები) (ინფექციური დაავადება) |
| კანის დეპიგმენტაცია | – ვიტილიგო – სებორეული ეგზემა |
| კანის სიმშრალე | – გაუწყლოვება – ქრონიკული ინტოქსიკაცია – დისტროფია -ჰიპოვიტამინოზი А დ აРР – იქტიოზი – ჰიპოთირეოზი – ნივთიერებათა ცვლის პროცესების დარღვევა – კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ფუნქციის დარღვევა – სტრესი – ატოპიური დერმატიტი – თირკმლის უკმარისობა – დიაბეტი – ალერგიული რინიტი |
| კანის ქავილი | – ატოპიური დერმატიტი – ალერგიული დერმატიტი – ეგზემა – მუნი – მწვავე ლიქენი – ჰერპესი – ბრტყელი წითელი ლიქენი – რწყილებისა და ტკიპების ნაკბენი |
| კანის ყვითელი ფერი | – მწვავე და ქრონიკული ჰეპატიტი, – ციროზი, – კისტები, – პარაზიტული დაზიანებები, – ჟილბერის სინდრომი. – ნაღვლის ბუშტისა და ნაღვლმდენი გზების კონკრემენტები. წამლებით, ალკოჰოლით, შხამებით მოწამვლისას, ფართო დამწვრობების დროს, სისხლდენებისას. |
| კბილის ემალის გამუქება | -კარიესი – კბილის ნადები |
| კბილის ტკივილი ტკბილზე | – კარიესი |
| კბილის ტკივილი ცხელზე | – პულპიტი – კბილების მომატებული მგრძნობელობა |
| კბილის ძლიერი ღამის შეტევითი ტკივილი | – პულპიტი |
| კვანძოვანი ერითემა | – ტუბერკულოზი – სტრეპტოკოკული ინფექციები – სისტემური წითელი მგლურა – რევმატოიდული ართრიტი – წყლულოვანი კოლიტი – კრონის დაავადება – სიმსივნური დაავადებები – ორსულობა |
| კისრის ლიმფური კვანძების გადიდება | – მწვავე რესპირატორული დაავადებები (ბაქტერიული, ვირუსული) – ტოქსოპლაზმოზი – ბრონქების, ტრაქეის, ზედა სასუნთქი გზების ტუბერკულოზი – აივ-ინფექციები – შიდსი – ინფექციური მონონუკლეოზი – ლიმფომები – ჰოჯკინის დაავადება (ლიმფოგრანულომატოზი, ავთვისებიანი გრანულომა) და სხვები. |
| კისრის ტკივილი | დისკის თიაქარი ემოციური სტრესი ზურგჩანთის ცალ მხარეს ტარება კისრის სწრაფი გამოძრავებისას მიღებული ტრავმა მაანკილოზებელი სპონდილიტი მენინგიტი მოჭერითი ხასიათის თავის ტკივილი მუცელზე დაძინება. ძალიან ცოტა ან ძალიან ბევრი ბალიშით დაძინება ოსტეოართრიტი რეუმატოიდული ართრიტი საფეთქელი-ქვედა ყბის სახსრის დაავადებები სპინალური სტენოზი ტელეფონის კისერს და მხარს შორის მოთავსება ლაპარაკის დროს. უბედური შემთხვევით ან სიმაღლიდან ჩამოვარდნით გამოწვეული ტრავმა უხეირო პოზა ფიბრომიალგია კისრის დისტონია კისრის სპონდილოზი |
| კისრის შეზღუდული მოძრაობა | – ტრავმები – დაჭიმულობა – ნეკნთაშორისი დისკების თიაქარი და სხვა |
| კონვულსია | – ეპილეფსია – მზის დაკვრა – მოწამვლა – ჰიპოგლიკემია – ჰიპერგლიკემია – კომა – ქალა-ტვინის ტრავმა – მძიმე მეტალებით მოწამვლა |
| კუნთების ტკივილი | განმეორებითი დაჭიმულობით გამოწვეული დაზიანება გრიპი დაჭიმვა ან დაძაბვა დერმატომიოზიტი დისტონია ვირუსული ინფექციები კოჭლობა კუნთების კრუნჩხვა კუნთის გვიანი ტკივილი კუნთის დაჭიმვა ან გახევა ლაიმის დაავადება მგლურა მიოფასციალური ტკივილის სინდრომი პოლიმიალგია რევმატიკა პოლიმიოზიტი პოლიოს შემდგომი სინდრომი პორფირია რაბდომიოლიზი, სიცოცხლისთვის საშიში დაავადება, რომლის დროსაც კუნთოვანი ბოჭკოები იშლება და გადადის სისხლის მიმოქცევაში. ზოგჯერ ეს დაავადება სტატინების გვერდითი ეფექტის სახით გამოვლინდება რეუმატოიდული ართრიტი რიკეთსიის ბაქტერიით ინფექცია სტაფილოკოკური ინფექციები ფიბრომიალგია ქრონიკული გადაღლილობის სინდრომი წამლები, განსაკუთრებით სტატინები ხანგრძლივი განმეორებითი ვარჯიშების სინდრომი ჰიპოთიროიდიზმი (თიროიდის დაავადება) |
| კუნთოვანი კრუნჩხვები | – ეპილეფსია – ტეტანუსი – ნევროზი – მოწამვლა – ნივთიერებათა ცვლის დარღვევა და შინაგანი სეკრეციის ჯირკვლების მოქმედების დარღვევა |
| ლაქოვანი გამონაყარი | ყავისფერი ფერის აღინიშნება: – ბეკერის ნევუსი – ერით რაზმა – მწვავე მედიკამენტოზური ეგზანთემა (რეაქცია ზოგიერთ მედიკამენტზე) – ჭორფლები – მელანომა – ლენტიგო – ავთვისებიანი ლენტიგო ( მელანომის ერთ-ერთი ფორმა) – მელაზმა (ქლოაზმა) – ფოტოალერგიული გამონაყარი – თანდაყოლილი დერმატიტი – ხელის გულის შავი ლიქენი (გამომწვევი – რბილი სოკო) წითელი ფერის აღინიშნება: – ალერგიული რეაქცია მედიკამენტზე – იუვენილური რევმატოიდული ართრიტი – რევმატოიდული ცხელება – მეორადი სიფილისი – ვირუსული ეგზანთემა გიპოპიგმენტაციური ლაქები აღინიშნება: – ანემიური ნევუსის დროს (უფერული) – ანთების შემდგომი ფსორიაზი (ფსორიაზის ლაქების დაშ₾ის შემდეგ რჩება ღია ფერის ლაქები) – გარქოვანებული (სხვადასხვა ფერის) ლიქენი – ტუბეროზული სკლეროზი – ვიტილიგო – რადიაციული დერმატიტი |
| ლიმფოციტოზი (სისხლში ლიმფოციტების მაღალი შემცველობა) | ავტოიმუნური დაავადება რომელიც იწვევს მუდმივ (ქრონიკულ) ანთებას ინფექცია (ბაქტერიული, ვირუსული, სხვა) სისხლის ან ლიმფური სისტემის კიბო ლიმფოციტოზის სხვა მიზეზები: მწვავე ლიმფოციტური ლეიკემია ყივანახველა ქრონიკული ლიმფოციტური ლეიკემია ციტომეგალოვირუსი აივ/შიდსი მონონუკლეოზი მრავლობითი მიელომა სხვა ვირუსული ინფექციები ტუბერკულოზი ვასკულიტები |
| მადის დაქვეითება | – ადდისონის დაავადება (ვერცხლისფერი დაავადება) – სტილლის დაავადება (ქრონიკული პოლიართრიტი ბავშვებში) – სტილ-შოფერის დაავადება (იუვენილური რევმატოიდული ართრიტი) – მუცლის ტიფი – გასტროეზოფაგური რეფლუქსური დაავადება (კუჭ-ნაწლავის რეფლუქსი) – დემენცია (ჭკუასუსტობა) – დეპრესია – დეპრესია და სტრესი დღესასწაულებში – პეპტიკური წყლული (კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლული) – სიმსივნე – სეზონური აფექტური გაღიზიანებადობა – შიზოაფექტური გაღიზიანებადობა – ანორექსია |
| მგრძნობელობის დაკარგვა (დაბუჟება) | B-12 ვიტამინის დეფიციტი აკუსტიკური ნევრომა ალკოჰოლიზმი ან ალკოჰოლის ქრონიკული მოხმარება ამილოიდოზი გარდამავალი იშემიური შეტევა გილენ-ბარის სინდრომი გულმკერდის აორტის ანევრიზმა დიაბეტი დისკის თიაქარი ვასკულიტები (სისხლძარღვის ანთება) ზურგის ტვინის დაზინაება კარპალ ტუნელის სინდრომი კეთრი ლაიმის დაავადება მრავლობითი სკლეროზი მხრის ნერვთა წნულის დაზიანება ნერვული სისტემის პარანეოპლასტური სინდრომები პერიფერიული ნეიროპათია პერიფერიული ნერვების კომპრესია რეინოს დაავადება სირსველი სიფილისი ტვინის ავმ (არტერიოვენური მალფორმაცია, პათოლოგიური კავშირები თავის ტვინის სისხლძარღვებს შორის) ტვინის ანევრიზმა ურემია ფაბრის დაავადება ქიმიოთერაპიის ან ანტირეტროვირუსული თერაპიის გვერდითი ეფექტები შარკო-მარი-ტუტის დაავადება შოგრენის სინდრომი |
| მგრძნობელობის დაკარგვა (დაბუჟება) ხელებში | ალკოჰოლიზმი ან ალკოჰოლის ქრონიკული მოხმარება ამილოიდოზი (როცა ამილოიდური ცილები გროვდება ორგანოებში) განგლიური კისტა (არასიმსივნური, სითხით სავსე შესივებები, რომლებიც ძირითადად ვითარდება მაჯის და ხელების მყესების და სახსრების გაყოლებაზე) გილენ-ბარის სინდრომი (იშვიათი დაავადება, რომლის დროსაც ორგანიზმის იმუნური სისტემა აზიანებს ნერვებს) ვასკულიტები (სისხლძარღვების ანთება) ზურგის ტვინის დაზინაება კარპალ ტუნელის სინდრომი კისრის სპონდილოზი (კისრის არეში არსებული დისკების ასაკობრივი ცვეთა) ლაიმის დაავადება (დაავადება გადააქვთ ტკიპებს) მეორე ტიპის დიაბეტი მეორე ტიპის დიაბეტი მრავლობითი სკლეროზი მხრის ნერვთა წნულის დაზიანება (იმ ნერვების დაზიანება, რომლებიც უზრუნველყოფენ სიგნალის გატარებას ხერხემლიდან მხრამდე,მკლავამდე და ხელამდე) პერიფერიული ნეიროპათია (ნერვის დაზიანება, რაც ხშირად იწვევს დაბუჟებას და ტკივილს ხელებში და ფეხებში) რეინოს დაავადება (მდგომარეობა, როცა ცივი ტემპერატურის და სტრესის საპასუხოდ სხეულის ზოგი არე ბუჟდება და ცივდება) სირინგომიელია (ზურგის ტვინში სითხით სავსე კისტების გაჩენა) სიფილისი ქიმიოთერაპიის გვერდითი ეფექტები შოგრენის სინდრომი (აუტოიმუნური დაავადება, რომელიც იწვევს პირისა და თვალების სიმშრალეს) ცენტრალური ნერვული სისტემის პარანეოპლასტური სინდრომები (პათოლოგიების ჯგუფი, რომლებიც ვითარდება სიმსივნიანი პაციენტების ნაწილში) B-12 ვიტამინის დეფიციტი აივ/შიდსი |
| მენსტრუაცია არანორმალური | – სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები – საშვილოსნოს სიმსივნე – საშვილოსნოს ყელის სიმსივნე – პოლიკისტოზური საკვერცხეების სიმსივნე – საკვერცხეების ჰორმონ აქტიური კისტები – ენდომეტრიოზი |
| მენსტრუაციის არ არსებობა, ამენორეა | – საკვერცხეების ნაადრევი განლევის სინდრომი – ანორექსია – კალმანის სინდრომი – ტერნერის სინდრომი – პროლაქტინომა – ჰიპოფიზარული უკმარისობა – პოლიკისტოზური საკვერცხეების სინდრომი |
| მეტყველების შეცვლა | – ინსულტი, – გაფანტული სკლეროზი, – სირინგობულბია, – სიმსივნეები, – ქალა-ტვინის ტრავმები, – ინფექციები, – ამიოტროფული გვერდითი სკლეროზი, – ამიოტროფია, – კიარის ანომალია, – სისხლძარღვოვანი ანევრიზმა, – გიენა-ბარეს სინდრომი, – ოპერაციები ფარისებრ ჯირკვალზე, – გულისა და აორტის დაავადებები, – მკერდქვეშა მოცულობითი წარმონაქმნები, – მიასთენია, – პოლიმიოზიტი, – კუნთოვანი დისტროფია. |
| მეჭეჭები | – ადამიანის პაპილომა ვირუსის ინფექცია |
| მეხსიერების გაუარესება | – ტვინის სისხლძარღვების ათეროსკლეროზი – ეპილეფსია – ქრონიკული დაღლილობის სინდრომი – უძლობა – ორგანიზმში იოდის უკმარისობა – ჰიპოთირეოზი – თავის ტვინის მდგომარეობა – ქალა-ტვინის ტრავმები – ალკოჰოლური დელირიუმი – თავის ტვინის სიმსივნეები – მოწევა – ქრონიკული ინტოქსიკაცია – სტრესი – დეპრესია – მენოპაუზა – ქიმიოთერაპია – აფექტის მდგომარეობა – ალცჰაიმერის დაავადება |
| მეხსიერების დაკარგვა, ამნეზია | – ქალა-ტვინის ტრავმა – სტრესი – აფექტის მდგომარეობა |
| მოდუნება | – ჰიპოთირეოზი |
| მომატებული ღვიძლის ფერმენტები | მედიკამენტები, მაგალითად ქოლესტერინის საკონტროლოდ ალკოჰოლის მიღება გულის უკმარისობა A ჰეპატიტი B ჰეპატიტი C ჰეპატიტი ღვიძლის არაალკოჰოლური ცხიმოვანი დაავადება ჭარბწონიანობა ტკივილგამაყუჩებლები, მაგ.:აცეტამინოფენი ფერმენტების მომატების სხვა მიზეზებია: ალკოჰოლური ჰეპატიტი (ღვიძლის ანთებას იწვევს ალკოჰოლის მიღება) აუტოიმუნური ჰეპატიტი ცელიაკის დაავადება (წვრილი ნაწლავის დაზიანება გლუტენის გამო) ციროზი (ღვიძლის დანაწიბურება) ციტომეგალოვირუსი დერმატომიოზიტი (ანთებითი დაავადება, იწვევს კუნთების სისუსტესა და გამონაყარს კანზე) ეფშტეინ–ბარის ვირუსი ნაღვლის ბუშტის ანთება (ქოლეცისტიტი) ინფარქტი ჰემოქრომატოზი (ზედმეტი რკინის დაგროვება სხეულში) ჰიპოთიროიდიზმი (ფარისებრი ჯირკვლის ჰიპოფუნქცია) ღვიძლის სიმსივნე მონონუკლეოზი კუნთოვანი დისტროფია (მემკვიდრეობითი დაავადება, იწვევს პროგრესიულ სისუსტეს კუნთებში) პანკრეატიტი (პანკრეასის ანთება) პოლიმიოზიტი (ანთებითი დაავადება, იწვევს სისუსტეს კუნთებში) ტოქსიური ჰეპატიტი (მედიკამენტებით ან ტოქსინებით გამოწვეული ღვიძლის ანთება) |
| მოხრჩობის შეგრძნება | – ბრონქული ასთმა – ფილტვებისქრონიკული ობსტრუქციული დაავადების მძიმე გართულება – ანაფილაქსიური შოკი – უცხო სხეულის მოხვედრა სასნთქ გზებში – სახმო იოგების შეშუპება – ფილტვების შეშუპება – პანიკური შეტევა |
| მჟავე გემო პირში | |
| მსტვინავი სუნთქვა | ალერგიები ანაფილაქსია (მწვავე ალერგიული რეაქცია, მაგ მწერის ნაკბენზე ან წამალზე) ასთმა ბავშვთა ასთმა ბრონქიოლიტი (განსაკუთრებით პატარა ბავშვებშჳ) ბრონქიტი ბრონქოექტაზია (ქრონიკული ფილტვის პათოლოგია, რომლის დროსაც ბრონქების სანათურების პათოლოგიური გაფართოება ხელს უშლის ლორწოს გამონთავისუფლებას) გასტროეზოფაგური რეფლუქსის დაავადება გულის უკმარისობა ეპიგლოტიტი მოწევა რესპირატორული-სინციტიური ვირუსი (განსაკუთრებით პატარა ბავშვებში) სასუნთქი გზების ინფექცია (განსაკუთრებით 2 წლამდე ბავშვებში) უცხო სხეულის გადაყლაპვა ფილტვების ანთება ფილტვის სიმსივნე ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება ძილის ობსტრუქციული აპნეა (მდგომარეობა, როდესაც სუნთქვა ჩერდება და იწყება ძილის დროს) წამლები (განსაკუთრებით ასპირინი) ხმოვანი იოგების დისფუნქცია (მდგომარეობა, რომელიც ეხება ხმოვანი იოგების მოძრაობას |
| მტკივნეული შარდვა | – მწვავე ცისტიტი – ურეთრიტი – პროსტატიტი |
| მტკივნეული შარდვა (დიზურია) | ახლახანს ჩატარებული პროცედურა საშარდე სისტემაზე, კვლევების ან მკურნალობის მიზნით გენიტალური ჰერპესი გონორეა ვაგინიტი თირკმლის ინფექცია კენჭები თირკმელში პროსტატიტი საპონი, სუნამო ან სხვა პირადი მოვლის საშუალებები საშარდე გზების ინფექცია სოკოვანი ინფექცია (ვაგინალური) სქესობრივად გადამდები დაავადებები ურეთრიტი (შარდსადინრის ინფექცია) ქლამიდია შარდის ბუშტის კენჭები შარდსადენის სტრიქტურა (შარდსადინრის შევიწროვება) ცისტიტი (შარდის ბუშტის ანთება) წამლები, რომელთა გვერდითი ეფექტია შარდის ბუშტის გაღიზიანება. ასეთი წამლები გამოიყენება მაგ. კიბოს მკურნალობაში. |
| მუქი რგოლები თვალების ქვეშ | ალერგია ატოპიური დერმატიტი (ეგზემა) დაღლილობა თვალის ზედმეტი მოქავება კანის გათხელება და კოლაგენის განლევა (ნორმალური ასაკობრივი პროცესი) ხშირად მოწითალო–მოლურჯო სისხლძარღვებს უფრო გამოხატულად აჩენს კონტაქტური დერმატიტი მემკვიდრეობითობა– მუქი რგოლები ხშირად გენეტიკურია მზეზე დიდხანს ყოფნა (გამოიყოფა პიგმენტი მელანინი, რომელიც ფერს უცვლის კანს) პიგმენტაციის დარღვევები– განსაკუთრებით ფერადკანიანებში– შავკანიანები და აზიელები |
| მუცელში ყურყური | |
| მუცლის შებერვა | – ღვიძლის ციროზი – მსხვილი ნაწლავის სიმსივნეები მუცელში მეტასტაზირებით – გულის უკმარისობა – ნეფროზი |
| მუწუკები კანზე | – მელანომა – კანის სიმსივნე – ჟირავიკი (ლიპომა) – ანთებითი ლიმფური კვანძები – ჰემატომა -პოდაგრა |
| მუხლების ტკივილი | Swollen knee ავასკულური ნეკროზი ბეიკერის ცისტა გადაცემული ტკივილი ბარძაყის არიდან გახეული მენისკი დაჭიმვა ან დაძაბვა დისექციური ოსტეოქონდრიტი დისლოკაცია კვირისტავის მყესის ანთება კოლატერალური იოგის დაზიანება მედიალური კოლატერალური იოგის დაზიანება მენისკის ცისტა მოტეხილი ფეხი მუხლის აბგის ანთბა მუხლის ბურსიტი მყესის ანთება ნეკრისის ქარი (პოდაგრა) ოზგუდ-შლატერის დაავადება ოსტეოართრიტი რბილი ქსოვილის სარკომა რეუმატოიდული ართრიტი საკმარისზე მეტად გაშლილი მუხლი სეპტიური ართრიტი ტენდინიტი უკანა ჯვარედინი იოგის დაზიანება ფეხის ლატერალური ნაწილის ტენოსინოვიტი ფიბრომიალგია ფსევდო–ნიკრისის ქარი (პოდაგრა) ქონდრომალაცია პატელა წინა ჯვარედინა იოგის დაზიანება |
| მწვანე განავალი | ახალშობილებში, ცალ მხარეს მკერდის ჯირკვალში არსებული რძის არასრული წოვა, რის შედეგადაც აკლდებათ ცხიმის შემცველი რძე და ექმნებათ მონელების პრობლემა ინდომეტაცინი–ანტიანთებითი მედიკამენტი მედროქსიპროგესტერონი–კონტრაცეფციული მედიკამენტი მწვანე ბოსტნეულის მიღება, მაგ.:ისპანახი ნორმალური ნაწლავური ბაქტერიების ნაკლებობა ახალშობილებში ძუძუთი კვების დროს რკინის შემცველი პრეპარატები საკვებში შემავალი საღებავები ცილის ფორმულა (ახალშობილებისათვის, რომლებსაც აქვთ რძის ან სოიოს პროდუქტებზე ალერგია) ძლიერი დიარეა |
| მხედველობის სიმახვილის დაქვეითება ბინდში(ქათმის სიბრმავე) | – ავიტამინოზი А – გლაუკომა – მხედველობის ნერვის ატროფია – ბადურის დეგენერაცია – კატარქტა |
| მხრის ტკივილი | აკრომიოკლავიკულური სახსრის ამოვარდნა ბურსიტი გაყინული მხარი გულის შეტევა გულმკერდის გასავალის სინდრომი კისრის რადიკულოპათია მყესის ან იოგის დაჭიმვა და გაწყვეტა მყესის გაგლეჯა მხრის ამოვარდნილობა მხრის წნულის დაზიანება ოსტეოართრიტი რევმატიული პოლიმიალგია რევმატოიდული ართრიტი როტატიული მანჟეტის დაზიანება სეპტიური ართრიტი სისხლძარღვების არარსებობით გამოწვეული ნეკროზი (ავასკულარული ნეკროზი) ტენდინიტი შეჯახება ხელის მოტეხილობა ხრტილის გაგლეჯა |
| ნაადრევი ეაკულაცია | – ფსიქოლოგიური ფაქტორები (დეპრესია, შფოთიანობა, დანაშაულის გრძნობა) – ჰიპოგონადიზმი (ტესტოსტერინის დონის შემცირება) |
| ნაწიბური | – აკნე – დამწვრობა” />დამწვრობა – გამწვავებული ლიქენი – ჩირქოვანი ჰიდრადენიტი – კელოიდი – წითელი ქარი |
| ოდინოფაგია(ტკივილი ყლაპვის დროს) | – ინფექციური ეზოფაგიტი (კანდიდოზური, ჰერპესული ხასიათი) – საყლაპავის წყლული – საყლაპავის სიმსივნე – საყლაპავის ქიმიური დამწვრობები (მჟავებით მოწამვლა, ალკალოიდებით) |
| ოლიგურია | – მწვავე თირკმლის უკმარისობა – გლომერულონეფრიტი – ჰემოლიტიური სინდრომი – მწვავე პიელონეფრიტი – ფილტვის ვენების ემბოლია |
| ორგაზმის არ არსებობა ქალებში | – ჰიპოპლაზია – ინფანტილიზმი – ინტერსექსუალობა – ვაგინიზმი – ანორგაზმია – დისპარეუნია – საშოს სივიწროვე – საშოს ნაწიბუროვანი ცვლილებები – სასქესო ორგანოების განვითარების დარღვევები – საშოს პათოლოგიური გაგანიერება საშვილოსნოსშემდგომი ჩახევების გამო – სასქესო ორგანოების დაწევა ან გამოვარდნა საშოს ლორწოვანი გარსის გამოშრობით – ქრონიკული ადნექსიტი – ენდომეტრიოზი |
| პარესთეზიები | – სისხლის მიმოქცევის დარღვევები ორგანიზმში ან მის გარკვეულ ნაწილებში, სისტემებში; – ხერხემლის კისრის მიდამოს პათოლოგიები; – ნერვების ტრავმების დროს; – ყელის კუნთების გადატვირთვის და დაჭიმვის დროს; – სტრესი, ფსიქოემოციური გადატვირთვა; – შაქრიანი დიაბეტი; – ნერვული სისტემის სისტემური დაავადებები; – ხანგრძლივი ზეწოლის სინდრომის შემდგომი ალკოჰოლური და სხვა ინტოქსიკაციები და მსგავსები. |
| პერიფლებიტი (სველი ჭიპი) | – დამწვრობითი ჭრილობა -აბსცესი – ფლეგმონა – პანარიციუმი – ტუბერკულოზი |
| პეტექიები | გახანგრძლივებული დაძაბვა პატარა პეტექიები კანზე, კისერსა და მკერდზე შეიძლება გაჩნდეს შემდეგი აქტივობების დროს გახანგრძლივებული დაძაბვის გამო: ტირილი ხველა ღებინება მშობიარობა მძლეოსნობა გარკვეული მედიკამენტები პეტექიები შეიძლება გამოიწვიოს მედიკამენტებმაც: ანტიკოაგულანტები (ვარფარინი, ჰეპარინი) ატროპინი კარბამაზეპინი ქლორალ ჰიდრატი დეზიპრამინი ინდომეტაცინი ნაპროქსენი ნიტროფურანტოინი პენიცილინი ქინინი (ქვალაკინი) ინფექციური დაავადებები პეტექიებს იწვევს სოკოვანი, ვირუსული ან ბაქტერიული ინფექციებიც. ესენია: ციტომეგალოვირუსი ენდოკარდიტი ჰანტავირუსული ფილტვების სინდრომი მენინგოკოკცემია მონონუკლეოზი რიკეთსიის ბაქტერიით ინფექცია ქუნთრუშა სეფსისი სტრეპტოკოკალური ყელის ინფექცია ვირუსული ჰემორაგიული ცხელება ვასკულიტები თრომბოციტოპენია (თრომბოციტების დაბალი კონცენტრაცია) ლეიკემია სურავანდი (C ვიტამინის დეფიციტი) K ვიტამინის დეფიციტი |
| პირის სიმშრალე | – ზოგიერთი მედიკამენტის მიღების გვერდითი ჩვენება – შორგენის სინდრომი – აივ/შიდსი – ალცჰაიმერის დაავადება – დიაბეტი – ანემია – მუკოვისციდოზი – რევმატოიდული ართრიტი – ჰიპერტონული დაავადება – პარკინსონის დაავადება -ინსულტი – ეპიდემიური პაროტიტი |
| პრობლემური კანი | – კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები |
| სათესლე ჯირკვლის ტკივილი | განგრენა (კონკრეტულად განგრენის ტიპი, სახელად ფორნიეს განგრენა) დიაბეტური ნეიროპათია (ნერვების დაზიანება დიაბეტის გამო) ეპიდიდიმიტი (სათესლე ჯირკვლის ანთება) ვაზექტომია ვარიკოცელე (გაგანიერებული ვენები სათესლე პარკში) კენჭები თირკმელში მასები სათესლე პარკში ორქიტი (სათესლე ჯირკვლის ანთება) რეტრაქილური სათესლე ჯირკვალი (სათესლე ჯირკვალი შედის საზარდულში – გვხვდება ახალგაზრდა ბიჭებში) საზარდულის თიაქარი სათესლე ჯირკვლის იდიოპათიური ტკივილი (უცნობი გამომწვევი) სათესლე ჯირკვლის შემოგრეხვა სათესლეს არეში ტრავმა ან დარტყმა სათესლის კიბო საშარდე გზების ინფექცია სპერმატოცელე (სითხის დაგროვება სათესლეში) ყბაყურა ჩამოუსვლელი სათესლე ჯირკვალი (კრიპტორქიზმი) ჰენოხ-შონლაინის პურპურა (სისხლძარღვების ანთება) ჰიდროცელე (სითხის დაგროვებით გამოწვეული სათესლე პარკისს შეშუპება) |
| სარძევე ჯირკვლების გადიდება და მტკივნეულობა | – მასტალგია |
| სარძევე ჯირკვლების გადიდება(გინეკომასტია) | – ტესტოსტერონის დეფიციტი სხვადასხვა ეტიოლოგიის – ქალის სასქესო ჰორმონების სიჭარბე – პროლაქტინის დონის მომატება (მათ შორის ფსიქოტროპული პრეპარატების მიღების ფონზე) – მასტოპათია |
| სასქესო ორგანოების არასწორი მდებარეობა | – საშვილოსნოს და საკვერცხეების სიმსივნეები – სამშობიარო ტრავმა – ანთებითი პროცესები |
| სასქესო ორგანოების განუვითარებლობა | – სასქესო ორგანოების განვითარების ანომალიები |
| საშოს გაჭიმვა | |
| საშოს სიმშრალე | – ალერგიული რეაქციები პარფიუმერიასა და საღებავებზე – მენოპაუზა – სტრესი – დეპრესია და გაღიზიანებულობა |
| საშოს ქავილი | – სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები – ინფექციური დაავადებები (გენიტალური ჰერპესი, საფუარი ინფექციები) – კანის ანთებითი პროცესები – დერმატიტი (კრაუროზი, მასკლეროზებელი ლიქენი და ლეიკოპლაკია) – ნეიროჰუმორალური რეგულაციის დარღვევები (პოსტკასტრაციული სინდრომი და კლიმაქსი) – სისხლის დაავადებები (მწვავე ლეიკოზი) – ნერვულ-ფსიქიკური დაავადებები; |
| სახის მოცულობის კარგვა | |
| სახის ნაკვთების გაუხეშება | – აკრომეგალიები |
| სახის პრობლემური კანი | – აკნე |
| სილურჯეები | – ჰემორაგიული ვასკულიტი, ან შენლეინ-ჰენოხის დაავადება – სისტემური ვასკულიტი |
| სიმსუქნე | |
| სიმწარის შეგრძნება პირში | – ნაღვლმდენი გზების დისკინეზია – ქრონიკული ქოლეცისტიტი – ნაღვლ-კენჭოვანი დაავადება – ქრონიკული პანკრეატიტი – ქრონიკული გასტრიტი – ორსულთა ტოქსიკოზი – მწვავე მოწამვლა |
| სისხლდენა საშოდან სექსის შემდეგ | არასაკმარისი ლუბრიკაცია ან პრელუდია აქტის დროს საშვილოსნოს გარსის (ენდომეტრიუმი) დაზიანება, განსაკუთრებით თუ ქალი იღებს ორალურ კონტრაცეპტივს გენიტალური წყლულები, რომლებიც გამოწვეული სქესობრივად გადამდები დაავადებებით, მაგ. გენიტალური ჰერპესი ან სიფილისი ვაგინიტი პერიოდის დასაწყისში ან დამთავრებისას განვითარებული სისხლდენა, რომელიც ნორმას მიეკუთვნება საშვილოსნის ყელის პოლიპები, არასიმსივნური (კეთილთვისებიანი) გამონაზარდები ყელზე საშვილოსნოს ყელის ექტროპიონი, პათოლოგია, როდესაც ყელის შიგნითა გარსი გამოდის ხვრელიდან და ზრდას აგრძელებს ყელის საშოსმხრივ ნაწილში საშვლოსნოს ყელის კიბო საშოს ატროფია საშოს სიმშრალე სქესობრივი ძალადობისგან მიყენებული ტრავმა ცერვიციტი (ყელის ანთება) ხახუნის სქესობრივი აქტის დროს |
| სისხლდენა სწორი ნაწლავიდან | სწორი ნაწლავიდან ბევრი მიზეზის გამო შეიძლება მოხდეს. ყველაზე ხშირი მიზეზებია: ანალური ნაპრალი (ანუსის არეში კანის გასკდომა) ქრონიკული ყაბზობა მაგარი განავალი ბუასილი ნაკლებად ხშირი მიზეზები: ანალური სიმსივნე ანგიოდისპლაზია (ნაწლავების გარეშემო არსებული სისხლძარღვების პათოლოგია) ნაწლავის სიმსივნე მსხვილი ნაწლავის პოლიპები კრონის დაავადება ფაღარათი (დიარეა) დივერტიკულოზი (ნაწლავის კედლიდან გამონაზარდი) იშემიური კოლიტი (მსხვილი ნაწლავის ანთება გამოწვეული სისხლის მიწოდების ნაკლებობით) პროქტიტი (სწორი ნაწლავის ანთება) ფსევდომემბრანული კოლიტი (ინფექციით გამოწვეული მსხვილი ნაწლავის ანთება) სხივური თერაპია სწორი ნაწლავის პროლაპსი (სწორი ნაწლავის ნაწილის გამოვარდნა ანუსიდან) სწორი ნაწლავის სოლიტარული წყლულოვანი სინდრომი (წყლული სწორი ნაწლავის კედელში) წყლულოვანი კოლიტი |
| სისხლდენა ფეხმძიმობის დროს | მუცლის მოშლა – სპონტანური აბორტი ფეხმძიმობის მეოცე კვირამდე. ნაყოფის სისხლდენა – გვხვდება ჩასახვიდან 10-14 დღის შემდეგ საშვილოსნოს ყელის პრობლემები (ინფექცია, წანაზარდები) ექტოპიური ფეხმძიმობა ხალისებრი ფეხმძიმობა – იშვიათი მოვლენა როდესაც განაყოფიერების შემდეგ საშვილოსნოში ბავშვის მაგივრად ყალიბდება ანომალიური მასა მეორე და მესამე ტრიმესტრი ვაგინალური სისხლდენის მიზეზები მეორე და მესამე ტრიმესტრის განმავლობაში შეიძლება იყოს: მუცლის მოშლა (მეოცე კვირამდე) ან ნაყოფის სიკვდილი საშვილოსნოში პლაცენტის მოწყვეტა საშვლოსნოს ყელის კიბო პრობლემატური საშვილოსნოს ყელი – საშვილოსნოს ყელის ხვრელის (შესავალი) არასწორი მდებარეობა, რომელმაც შეიძლება ნაადრევი მშობიარობა გამოიწვიოს საშვილოსნოს ყელის პრობლემები, როგორიცაა საშვილოსნოს ყელის ინფექცია, ანთება ან რაიმე გამონაზარდი ნაადრევი მშობიარობა რომელმაც შეიძლება გამოიწვიოს მსუბუქი სისლხდენა – განსაკუთრებით მაშინ როდესაც თან ახლავს კუმშვები, ყრუ ზურგის ტკივილი ან წნევა მენჯის არეში. საშვილოსნოს გახლეჩა, იშვიათი, მაგრამ სიცოცხლისთვის საშიში მდგომარეობა როდესაც საშვილოსნო იხევა წინა საკეისრო მშობიარობის შედეგად დატოვებული ნაიარევის გასწვრივ. ვაგინალური სისხლდენა (ნორმა) ფეხმძიმობის ბოლო პერიოდში მსუბუქი სისხლდენა, ხშირად თანდართული ლორწოთი ფეხმძიმობის ბოლო პერიოდში შეიძლება მიუთითებდეს მშობიარობის დაწყებაზე. ვარდისფერი ან სისხლიანი გამონადენი ვაგინიდან ცნობილია როგორც სისხლანი ჩვენება. |
| სისხლდენა ცხვირიდან | მშრალი ჰაერი — როცა ცხვირის ზედაპირი გამოშრება, იზრდება შანსი სისხლდენის და ინფექციის ცხვირის თითით გაღიზიანება ცხვირიდან სისხლდენის სხვა მიზეზები: მწვავე სინუსიტი ალერგია ასპირინის მიღება სისხლის გამათხელებლები (ანტიკოაგულანტები), მაგ. ვარფარინი და ჰეპარინი ქიმიური გამღიზიანებლები, მაგ. ამიაკი. ქრონიკული სინუსიტი კოკაინის გამოყენება გაციება გამრუდებული ძგიდე უცხო სხეული ცხვირში ცხვირის სპრეის ხშირი გამოყენება, მაგალითად ალერგიების დროს არაალერგიული რინიტი ცხვირის ტრავმა ცხვირიდან სისხლდენის ნაკლებად ხშირი მიზეზებია: ალკოჰოლის მოხმარება ჰემოფილია თანდაყოლილი ჰემორაგიული ტელანგიექტაზია იდიოპათიური თრომბოციტოპენიური პურპურა ლეიკემია ცხვირში პოლიპები ცხვირის ოპერაცია ცხვირის სიმსივნე სარკოიდოზი |
| სისხლდენა ცხვირიდან | – ზედა სასუნთქი გზების ვირუსული ინფექციები – ცხვირის ძგიდის გამრუდება – მომატებული ან დაცემული არტერიული წნევა – სისხლის შედედების დარღვევები – ტრავმები – სისხლძარღვთა კედლების სისუსტე (შემაერთებელი ქსოვილის სისტემური დაავადებები) – ვეგენერის გრანულომატოზი – ცხვირის ღრუს ახალწარმონაქმნები (პოლიპები და სიმსივნე) |
| სისხლდენა ცხვირიდან | – გრიპი – ლეიკოზი – ჰემოფილია – ათეროსკლეროზი |
| სისხლი განავალში | – კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის სიმსივნეები (ავთვისებიანი და კეთილთვისებიანი) – არასპეციფიკური წყლულოვანი კოლიტი – კრონის დაავადება – ნაწლავის დივერტიკულები – კუჭისა და თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლულები და ეროზიები – ღვიძლის ციროზი |
| სისხლი სპერმაში | – პროსტატის კიბო – სასქესო ორგანოების ანთებითი დაავადებები |
| სისხლი ცხვირიდან | – ტრავმები – ოპერაციები ცხვირის ღრუში – ავთვისებიანი და კეთილთვისებიანი სიმსივნეები – ჰემოფილია А და В – ჰემორაგიული ვასკულიტი – ვერლგოფის დაავადება – რეტიკულოციტოზი |
| სისხლიანი თესლი (ჰემატოსპერმია) | ბრაქითერაპია ქლამიდია ეპიდიდიმიტი გენიტალური ჰერპესი გონორეა შეწყვეტილი სექსი ხანგრძლივი თავის შეკავება სექსისგან პროსტატის ბიოფსია პროსტატის კეთილთვისებიანი ჰიპერპლაზია პროსტატიტი სათესლის ტრავმა ვაზექტომია უხეში სექსი სისხლიანი თესლის იშვიათი მიზეზები: ამილოიდოზი კეთილთვისებიანი წანაზარდები (კისტები, პოლიპები) შარდის ბუშტში, შარდსაწვეთში ან პროსტატაში წინამდებარე ჯირკვლის ამოკვეთა მყიფე სისხლძარღვები ჰემოფილია პროსტატის კიბო შისტოსომიაზი სათესლის კიბო თრომბოციტოპენია ტუბერკულოზი ვონ ვილბრანდის დაავადება ვარფარინის გვერდითი მოვლენები |
| სისხლიანი ნახველი | ემფიზემა ვეგენერის გრანულომატოზი კისტური ფიბროზი მიტრალური სარქვლის სტენოზი ნარკოტიკული საშუალებები (კოკაინი “კრეკი”) პარაზიტული ინფექცია პნევმონია (ფილტვების ანთება) ტრავმა ტუბერკულოზი უცხო სხეული ფილტვის აბსცესი ფილტვის ემბოლია ფილტვის სიმსივნე ფქოდ (ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება) |
| სისხლიანი ნერწყვი | – ჰიპოთირეოზი (ჰიპეთირეოიდიზმი) – ორგანიზმის გაუწყლოვნება – საყლაპავი ბეჭდები – თავისა და ყელის სიმსივნე – ფილტვის სიმსივნე – მწვავე ბრონქიტი – პნევმონია – ტუბერკულოზი |
| სისხლიანი ღებინება | – კუჭის ან თორმეტგოჯა ნაწლავის წყლული – ღვიძლის ციროზი |
| სისხლიანი შარდი | – თირკმლის ტუბერკულოზი – თირკმელ-კენჭოვანი დაავადება – შარდსაწვეთი არხის ტრავმა – ავთვისებიანი სიმსივნე |
| სისხლიანი ხველა | |
| სისხლის თეთრი უჯრედების მაღალი შემცველობა სისხლში | ლეიკოციტების გაძლიერებული წარმოქმნა ინფექციასთან საბრძოლველად ლეიკოციტების წარმოქმნის მასტიმულირებელ წამალზე რეაქცია ძვლის ტვინის დაავადება, რაც იწვევს სისხლის თეთრი უჯრედების ჭარბი რაოდენობით წარმოქმნას იმუნური სისტემის დაავადებები რაც აძიერებს სისხლის თეთრი უჯრედების წარმოქმნას ლეიკოციტების მაღალი შემცველობის სხვა მიზეზები: მწვავე ლიმფოციტური ლეიკემია მწვავე მიელოგენური ლეიკემია მწვავე ალერგიული რეაქციები ქრონიკული ლიმფოციტური ლეიკემია ქრონიკული მიელოგენური ლეიკემია წამლები, როგორებიცაა კორტიკოსტეროიდები და ეპინეფრინი მიელოფიბროზი ზოგიერთი ბაქტერიული ინფექცია ზოგიერთი ვირუსული ინფექცია პოლიციტემია ვერა რევმატოიდული ართრიტი მოწევა ფიზიკური ან ემოციური სტრესი ტუბერკულოზი ყივანახველა |
| სისხლის მოწოლა(სიცხის შეგრძნება) | მენოპაუზა |
| სისხლის შენადედები | *პერიფერიული არტერიული დაავადება ანტიფოსფოლიპიდური სინდრომი არტერიოსკლეროზი / ათეროსკლეროზი გახანგრძლივებული ჯდომა ან წოლა გულის არითმიები გულის უკმარისობა ზოგიერთი მედიკამენტი, როგორებიცაა კონტრაცეფტივები, ჰორმონული თერაპიის წამლები და მკერდის კიბოს სამკურნალო გარკვეული პრეპარატები ინფარქტი მეხუთე ფაქტორი ლეიდენი მოწევა მსგავსი შემთხვევა ოჯახში (გენეტიკური მიდრეკილება) ორსულობა პოლიციტემია ვერა ფილტვის ემბოლია ქირურგიული ოპერაცია ღრმა ვენის თრომბოზი ჭარბწონიანობა |
| სისხლში კალიუმის დაბალი შემცველობა (ჰიპოკალემია) | ალკოჰოლის ჭარბი რაოდენობის მიღება დიაბეტური კეტოაციდოზი ზოგიერთი ანტიბიოტიკის მიღება თირკმლის ქრონიკული დაავადება პირველადი ალდოსტერონიზმი საფაღარათო საშუალებების დიდი რაოდენობით მიღბა ფაღარათი (დიარეა) ფოლიუმის მჟავის ნაკლებობა ღებინება შარდმდენების გამოყენება ჭარბი ოფლიანობა |
| სისხლში ლეიკოციტების დაბალი შემცველობა | ვირუსული ინფექცია რაც ძვლის ტვინის ნორმალურ ფუნქციას დროებით აქვეითებს თანდაყოლილი დაავადებები, რომლებიც იწვევენ ძვლის ტვინის ფუნქციის დაქვეითებას. კიბო ან რაიმე სხვა დაავადება რაც აზიანებს ძვლის თვინს ავტოიმუნური დაავადებები რომლებიც ანადგურებენ სისხლის თეთრ უჯრედებს ან ძვლის ტვინის უჯრედებს მასიური ინფექციე რომელიც იმაზე მეტი რაოდენობით ლეიკოციტს იყენებს, ვიდრე იგი ორგანიზმში წარმოიქმნება წამლები რომლებიც ანადგურებენ ლეიკოციტებს ან აზიანებენ ძვლის ტვინს სისხლში ლეიკოციტების დაბალი შემცველობის სხვა მიზეზები: აპლასტიური ანემია ზოგიერთი მეიდკამენტი, როგორებიცაა ანტიბიოტიკები და შარდმდენები ქიმიოთერაპია აივ/შიდსი ჰიპერსპლენიზმი, სისხლის უჯრედების ჭარბი განადგურება ელენთის მიერ ინფექციური დაავადებები კოსტმანის სინდრომი, თანდაყოლილი დაავადება რომლის დროსაც ცოტა რაოდენობით ნეიტროფილი წარმოიქმნება ლეიკემია მგლურა მალნუტრიცია მიელო დისპლასტიური სინდრომები მიელოკათექსისი, თანდაყოლილი დაავადება რომლის დროსაც ნეიტროფილები ვერ გადადიან სისხლის მიმოქცევაში სხვა ავტოიუმუნური დაავადებები სხვა თანდაყოლილი დაავადებები პარასიტული დაავადებებ სხივური თერაპია ვიტამინების ნაკლებობა |
| სიცხე | – ანგინა – გრიპი და სხვა |
| სმენის დაკარგვა | – მენერის დაავადება – ასაკობრივი სმენის დაქვეითება (პრესბიაკუზისი) – სიფილისით ნერვების დაზიანება – სმენის დაკარგვა უცნობი მიზეზების გამო (სმენის იდიოპათიური დაკარგვა) – ნერვების სიმსივნეები – ტოქსიური სამკურნალო საშუალებები – ყურის საცობები, რომლებიც ბლოკავენ ყურის არხს – შუაყურის ოტიტი – ოტოსკლეროზი |
| სუიციდი | – მშობიარობის შემდგომი დეპრესია – მანიაკალურ-დეპრესიული ფსიქოზი – ნარკომანია – ალკოჰოლიზმი – შიზოფრენია – ფსიქოგენური (რეაქტიული) დეპრესია – ბიპოლიარული აფექტური აშლილობები – ონკოლოგიური დაავადებები და სხვა. |
| სუნთქვის გახშირება | – ცხელება – ასთმა – ჰიპერთირეოიდიზმი – მიოკარდის ინფარქტი – გულის უკმარისობა (გულის იშემიური დაავადება) – მწვავე სუნთქვის უკმარისობის სინდრომი – გულის მანკები – ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადებები – მწვავე პნევმონიები – ექსუდაციური პლევრიტი – სპონტანური პნევმოთორაქსი – ფილტვის დიფუზური პნევმოსკლეროზი – ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლია – სისხლის მიმოქცევის დაავადებები, რომლებსაც თან ერთვის სისხლის მიმოქცევის უკმარისობა – ანემია – შოკის ტორპიდული ფაზა – ტვინის სიმსივნეები – ისტერია, რომელსაც თან ახლავს ხშირი ზედაპირული სუნთქვა („მეძებარი ძაღლის სუნთქვა“) |
| სუნთქვის უკმარისობა | ასთმა ნახშირმჟავათი მოწამვლა გულის ტამპონადა გულის შეტევა დაბალი წნევა (ჰიპოტენზია) ფილტვის ემბოლია ფილტვების ანთება პნევმოთორაქსი ზემო სასუნთქი გზების ობსტრუქცია გულის პრობლემები კარდიომიოპათია გულის არითმიები გულის უკმარისობა პერიკარდიტი სხვა პრობლემები ანემია ნეკნების მოტეხილობა გუდვა: პირველადი დახმარება ეპიგლოტიტი უცხო სხეულის ჩასუნთქვა: პირველად დახმარება გენერალიზებული შფოთვითი აშლილობა გილენ-ბარის სინდრომი მიასთენია გრავის ქრონიკული სუნთქვითი უკმარისობა უმეტესად დაკავშირებულია: ასთმა ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება გულის დისფუნქცია ფილტვის შემაერთებელქსოვილოვანი დაავადება სიმსუქნე რამდენიმე სხვა დაავადებასაც შეუძლია გაართულოს საკმარისი ჰაერის მიღება: ფილტვის პრობლემები კრუპი ფილტვის სიმსივნე პლევრიტი პულმონალური შეშუპება პულმონარული ფიბროზი პულმონარული ჰიპერტენზია სარკოიდოზი ტუბერკულოზი |
| სურდო | ალერგია ალერგია ლატექსზე არაალერგიული რინიტი გამრუდებული ძგიდე განმეორებითი, ძლიერი თავის ტკივილი თვალის გარშემო ცალ მხარეს გაციება გაჭედილი საგანი გრიპი დაბალი ტემპერატურა ვეგენერის გრანულომატოზი ზურგის ტვინის სითხის გაჟონვა თამბაქოს მოხმარება კაშკაშა სინათლე მიწის თხილზე ალერგია მოლუსკზე ალერგია მტვერზე ალერგია მშრალი ჰაერი მწვავე სინუსიტი ნარკოტიკების მოხმარება ობზე ალერგია ორსულობა რესპირატორულ-სინციტიალური ვირუსი რძეზე ალერგია საკვებისმიერი ალერგია საყოფაცხოვრებო ასთმა სოიოზე ალერგია სუნამო სხვა ინფექციები ქრონიკული სინუსიტი შინაურ ცხოველზე ალერგია ჩურგ-შტრაუსის სინდრომი ცხარე საკვები ცხვირში გამხსნელი სპრეის ჭარბი გამოყენება ცხვირში პოლიპები წამლები ხორბალზე ალერგია ჰორმონული ცვლილები |
| სურდო | – მწვავე რესპირატორული ვირუსული ინფექცია – გრიპი – მექანიკური დაზიანებები (მაგალითად, უცხო სხეულებით შესაძლოა დაზიანდეს ცხვირის ლორწოვანი გარსი) – ალერგია – ვაზომოტორული (ნერვულ-სისხლძარღვოვანი) სურდო |
| სქესობრივი ლტოლვის შემცირება | – ფსიქოლოგიური პრობლემები – ტესტოსტერონის დეფიციტი სხვადასხვა ეტიოლოგიის – მძიმე ქრონიკული დაავადებები |
| ტემპერატურის მომატება | – ინფექციური დაავადებები – მზის დაკვრა |
| ტერფის ტკივილი | აქილევსის მყესის რუპტურა (გახევა) აქილევსის ტენდინიტი ბრტყელი ტერფი ბუნიონები ბურსიტი დატვირთვის მოტეხილობა დიაბეტური ნეიროპათია კალუსები (გამონაზარდები) კომპლექსური რეგიონალური ტკივილის სინდრომი კოჭის/ფეხის მოტეხილობა მაღალქუსლიანი ან ცუდი ფორმის ფეხსაცმელი მეტატარსალგია მეჭეჭები მორტონის ნეირომა მოტეხილობა ნეკრისის ქარი (პოდაგრა) ოსტეოართრიტი ოსტეომიელიტი პაჯეტის ძვლის დაავადება პერიფერიული ნეიროპათია პლანტარული ფასციიტი (ფეხის ქუსლის დეზი) რეუმატოიდული ართრიტი სეპტიური ართრიტი სიმსივნე ტარსალ ტუნელის (გვირაბის) სინდრომი ტენდინიტი ფეხის ფრჩხილის ჩაზრდა ცერა თითის დეფორმაციები ცერა თითის მოტეხილობა ძვლოვანი გამონაზარდი |
| ტერფის შეშუპება | – სიმსუქნე – ბრტყელტერფიანობა – ლიმფის შეგუბება – არასწორი ნივთიერებათა ცვლა – ვენების ვარიკოზული გაგანიერება – ქვედა კიდურების ვენების თრომბოფლებიტი – ნეფროპათია ორსულებში – ტრავმები – გულის უკმარისობა – თირკმლის უკმარისობა |
| ტკივილი ანალურ არეში | ანალური ნახეთქი (ანალური ხვრელის კედლის ამომფენი შრის ჩახევა) ანალური სექსი ანალური სიმსივნე ანალური ტკივილი, რომელიც ძლიერდება, ვრცელდება და ახლავს სიცხე, შეციება და გამონადენი ანორექტალური ფისტულა (სწორ ნაწლავსა და ანუსს შორის განვითარებული არხი, ძირითადად იხსნება ანალურ ხვრელთან ახლო მდებარე კანის არეში) ანუსის ამწევი კუნთების სინდრომი (ანუსის გარშემო კუნთების სპაზმი) ბუასილი (ჰემოროიდები– შეშუპებული, ანთებითი ვენები ანუსსა და სწორ ნაწლავში) განავლის გამაგრება გაქვთ სისხლდენა სწორი ნაწლავიდან, რომელიც არ წყდება და ახლავს თავბრუსხვევა, გონების დაკარგვა დაუყოვნებლივ მოითხოვეთ სამედიცინო დახმარება თრომბოზული ჰემოროიდი (ბუასილი) კოქსიდინია ან კოქსიგოდინია (კუდუსუნის ძვლის ტკივილი) კრონის დაავადება ნაწლავის სიმსივნე პერიანალური აბსცესი (ჩირქი ანუსის გარშემო ქსოვილში) პერიანალური ქავილი პერიანალური ჰემატომა (სისხლის გროვა პერიანალურ ქსოვილში, ვენის გახეთქვის შედეგად) პროქტალგია (ტკივილი სწორი ნაწლავის კუნთის სპაზმის გამო) პროქტიტი (სწორი ნაწლავის ანთება) სთხოვეთ ვინმეს წაგიყვანოთ საავადმყოფოში დაუყოვნებლივ, თუ: სწორი ნაწლავის წყლული ტრავმა ფაღარათი ქრონიკული ყაბზობა წყლულოვანი კოლიტი |
| ტკივილი კბილზე დაჭერისას | – პერიოდონტიტი |
| ტკივილი მენჯის არეში | ქალის სასქესო სისტემა ქალის სასქესი სისტემიდან აღმოცენებული მენჯის ტკივილი შეიძლება შემდეგმა მდგომარეობებმა გამოიწვიონ: ადენომიოზი ენდომეტრიოზი მენსტრუალური კრუნჩხვები (დისმენორეა) ექტოპიური ფეხმძიმობა (ან სხვა ორსულობასთან დაკავშირებული მდგომარეობა) მუცლის მოშლა (20 კვირამდე) ან ნაყოფის საშვილოსნოსშიგა სიკვდილი ოვულატორული ტკივილი საკვერცხეების სიმსივნე საკვერცხის კისტები მენჯის ანთებითი დაავადება საშვილოსნოს ფიბროიდები ვულვოდინია სხვა შესაძლო მიზეზები კაცებში და ქალებში სხვა შესაძლო გამომწვევი მიზეზები კაცებსა და ქალებში: აპენდიციტი ნაწლავის სიმსივნე ქრონიკული ყაბზობა კრონის დაავადება დივერტიკულიტი ფიბრომიალგია საზარდულის თიაქარი შემაერთებელქსოვილოვანი ცისტიტი (აგრეთვე ეწოდება მტკივნეული შარდის ბუშტის სინდრომი) ნაწლავების ობსტრუქცია გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი კენჭები თირკმელში წარსულში ფიზიკური ან სქესობრივი ძალადობა მენჯის ფსკერის კუნთების სპაზმები პროსტატიტი წყლულოვანი კოლიტი საშარდე გზების ინფექცია |
| ტკივილი მკერდში | – მიოკარდის ინფარქტი -სტენოკარდია – კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადება – მკერდის ქსოვილისა და ზურგის დაავადებები – ფილტვის დაავადებები (ფილტვების ანთება, ტუბერკულოზი და სხვა) |
| ტკივილი მუცლის არეში | აპენდიციტი კრონის დაავადება დიაბეტური კეტოაციდოზი (კეტონმჟავების მაღალი დონე სისხლში) დივერტიკულიტი დაზიანება ნაწლავების ობსტრუქცია ნაწლავების ინვაგინაცია (ნაწლავის ერთი ნაწილის ჩაჭედვა მეორეში) გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი ტყვიით მოწამვლა მეზენტერული ლიმფადენიტი (მუცლის ღრუს ორგანოების ამომფენ შრეში მდებარე ლიმფური კვანძების შეშუპება) პანკრეატიტი (პანკრეასის ანთება) მენჯის ღრუს ანთებითი დაავადება (ქალთა რეპროდუქციული ორგანოების იინფექცია) პერიტონიტი (მუცლის ღრუს ორგანოების ამომფენი შრის ინფექცია) ნამგლისებურუჯრედოვანი ანემია დაჭიმული მუცლის კუნთი გულმკერდის აორტის ანევრიზმა წყლულოვანი კოლიტი ურემია (ცხოველქმედების პროდუქტების დაგროვება სხეულში) საშარდე გზების ინფექცია ვირუსული გასტროენტერიტი (კუჭის ან ნაწლავების ანთება) ჩამოთვლილი დაავადებები ხშირად იწვევენ ტკივილს ქვედა მუცლის არეში, ზოგჯერ აღწერენ როგორც მენჯის ღრუს ტკივილს: აპენდიციტი ცისტიტი (შარდის ბუშტის ანთება) დივერტიკულიტი საშვილოსნოს ყელის პრობლემები (ინფექცია, წანაზარდები) ენდომეტრიოზი ნაწლავების ობსტრუქცია მიტელშმერცი–ოვულაციასთან ასოცირებული ტკივილი ქალებში საკვერცხის კისტები მენჯის ღრუს ანთებითი დაავადება (ქალთა რეპროდუქციული ორგანოების იინფექცია) სალპინგიტი (ფალოპის მილაკების ანთება) ჩამოთვლილი დაავადებები უმეტესად იწვევენ ტკივილს ზედა მუცლის არეში: სტენოკარდია (ნაკლები სისხლი მიეწოდება გულს) აპენდიციტი ქოლანგიტი (ნაღვლის ბუშტის სადინრის ანთება) ქოლეცისტიტი (ნაღვლის ბუშტის ანთება) დუოდენიტი (თორმეტგოჯა ნაწლავის ანთება) ჰეპატიტი გასტროეზოფაგური რეფლუქსი ინფარქტი ჰეპატიტი (ღვიძლის ანთება) ნაწლავების ობსტრუქცია მეზენტერული იშემია (ნაკლები სისხლი მიეწოდება ნაწლავებს) არა–ჰოჯკინის ლიმფომა კუჭის ტკივილი წყლულის გარეშე პანკრეატიტი (პანკრეასის ანთება) კუჭის წყლული პერიკარდიტი (გულის გარშემო მდებარე ქსოვილის ანთება) პლევრიტი (ფილტვის გარშემო მემბრანის ანთება) პნევმონია (ფილტვების ანთება) პნევმოთორაქსი (გულმკერდის კედლის შიგნით ჰაერის შესვლის გამო ვითარდება ფილტვის კოლაფსი) პოლოროსტენოზი (ახალშობილებში) გულმკერდის აორტის ანევრიზმა ჩამოთვლილი დაავადებები უმეტესად იწვევენ ტკივილს მუცლის ცენტრალურ ნაწილში აპენდიციტი დიაბეტური კეტოაციდოზი (კეტონმჟავების მაღალი დონე სისხლში) დაზიანება ნაწლავების ობსტრუქცია მეზენტერული თრომბოზი (ნაწლავებიდან სისხლის გამტანი ვენების თრომბოზი) პანკრეატიტი (პანკრეასის ანთება) გულმკერდის აორტის ანევრიზმა ურემია (ცხოველქმედების პროდუქტების დაგროვება სხეულში) ჩამოთვლილი დაავადებები ტკივილს უმეტესად იწვევენ ქვედა მარცხენა მუცლის არეში: აპენდიციტი სიმსივნე კრონის დაავადება დივერტიკულიტი საშვილოსნოს ყელის პრობლემები (ინფექცია, წანაზარდები) ენდომეტრიოზი საზარდულის თიაქარი დაზიანება ნაწლავების ობსტრუქცია თირკმლის ინფექცია კენჭები თირკმელში მიტელშმერცი–ოვულაციასთან ასოცირებული ტკივილი ქალებში საკვერცხის კისტები სპერმის ვეზიკულების ანთება გულმკერდის აორტის ანევრიზმა ნაწლავის ვერტიკალური ჩახევა აბსცესი საკვერცხესა და ფალოპის მილაკზე (ჩირქოვანი ჯიბე ვითარდება ფალოპის მილაკსა და საკვერცხეს შორის) წყლულოვანი კოლიტი ჩამოთვლილი დაავადებები ტკივილს უმეტესად იწვევენ ზედა მარცხენა მუცლის არეში: სტენოკარდია (ნაკლები სისხლი მიეწოდება გულს) სიმსივნე დივერტიკულიტი ემპიემა (ფილტვის გარეთა ამომფენი შრის ინფექცია) გადიდებული ელენთა განავლის გამაგრება გასტრიტი (კუჭის ამომფენი შრის ანთება) ინფარქტი დიაფრაგმის თიაქარი დაზიანება თირკმლის ინფექცია კენჭები თირკმელში პანკრეატიტი (პანკრეასის ანთება) პნევმონია (ფილტვების ანთება) ფილტვის ინფარქტი (ნაკლები სისხლი მიეწოდება ფილტვს) პილოროსტენოზი (ახალშობილებში) გამსკდარი ელენთა სირსველი ელენთის ინფექცია ელენთის აბსცესი (ჩირქოვანი ჯიბე ელენთაში) გულმკერდის აორტის ანევრიზმა ნაწლავის ვერტიკალური ჩახევა ჩამოთვლილი დაავადებები ტკივილს უმეტესად იწვევენ ქვედა მარჯვენა მუცლის არეში: აპენდიციტი სიმსივნე ქოლეცისტიტი (ნაღვლის ბუშტის ანთება) დივერტიკულიტი საშვილოსნოს ყელის პრობლემები (ინფექცია, წანაზარდები) ენდომეტრიოზი საზარდულის თიაქარი დაზიანება ნაწლავების ობსტრუქცია თირკმლის ინფექცია კენჭები თირკმელში მიტელშმერცი–ოვულაციასთან ასოცირებული ტკივილი ქალებში საკვერცხის კისტები სალპინგიტი (ფალოპის მილაკების ანთება) სპერმის ვეზიკულების ანთება გულმკერდის აორტის ანევრიზმა აბსცესი საკვერცხესა და ფალოპის მილაკზე (ჩირქოვანი ჯიბე ვითარდება ფალოპის მილაკსა და საკვერცხეს შორის) ვირუსული გასტროენტერიტი (კუჭის ან ნაწლავების ანთება) ჩამოთვლილი დაავადებები ტკივილს უმეტესად იწვევენ ზედა მარჯვენა მუცლის არეში: აპენდიციტი ქოლანგიტი (ნაღვლის ბუშტის სადინრის ანთება) დივერტიკულიტი განავლის გამაგრება ნაღვლის ბუშტის სიმსივნე ჰეპატიტი გასტრიტი (კუჭის ამომფენი შრის ანთება) ჰეპატიტი (ღვიძლის ანთება) დიაფრაგმის თიაქარი დაზიანება ნაწლავების ობსტრუქცია თირკმლის სიმსივნე თირკმლის ინფექცია კენჭები თირკმელში ღვიძლის აბსცესი (ჩირქოვანი ჯიბე ღვიძლში) ღვიძლის სიმსივნე ღვიძლის ჰემანგიომა პანკრეასის სიმსივნე პანკრეატიტი (პანკრეასის ანთება) კუჭის წყლული პერიკარდიტი (გულის გარშემო მდებარე ქსოვილის ანთება) პლევრიტი (ფილტვის გარშემო მემბრანის ანთება) პნევმონია (ფილტვების ანთება) ფილტვის ინფარქტი (ნაკლები სისხლი მიეწოდება ფილტვს) პილოროსტენოზი (ახალშობილებში) სირსველი კუჭის სიმსივნე |
| ტკივილი მუცლის ქვემოთ | ცისტიტი ადნექსიტი (საკვერცხეების დანამატების ანთება) სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები (გონორეა, ურეაპლაზმოზი, მიკოპლაზმოზი, ქლამიდიოზი) |
| ტკივილი საზარდულის არეში | ავასკულური ნეკროზი (იოგი ან მყესი შორდება ძვალს) მოტეხილობა (სათესლე ჯირკვლის მილაკის ანთება) ბურსიტი ეპიდიდიმიტი (სათესლე პარკის შეშუპება) ჰიდროცელე (სათესლე პარკის შეშუპება)ტკივილი საზარდულის არეში საზარდულის თიაქარი კენჭები თირკმელში ყბაყურა კუნთის დაჭიმვა ორქიტი (სათესლე ჯირკვლის ანთება) ოსტეოართრიტი მოყოლილი ნერვი მსხლისებრი კუნთის სინდრომი მოძრავი სათესლე ჯირკვალი (მოძრაობს სათესლე პარკიდან მუცლის ღრუში და პირიქით) თეძოს ნერვის ანთება მასები სათესლე პარკში სპერმატოცელე (სითხე სათესლე ჯირკვალში) დაჭიმვა ან დაძაბვა დატვირთვის მოტეხილობა ლიმფური კვანძების შესიება ტენდინიტი სათესლის კიბო სათესლე ჯირკვლის მოგრეხა/მობრუნება საშარდე გზების ინფექცია ვარიკოცელე (გადიდებული ვენები სათესლე პარკში) |
| ტკივილი სასქესო ორგანოების არეში | – პეირონის დაავადება – სასქესო ასოს დაავადება – პრიაპიზმი – სათესლეებისა და თესლის გამომტანი არხის გადაკვანძვა |
| ტკივილი კბილის სიცივეზე | – კარიესი – პულპიტი – კბილების მომატებული მგრძნობელობა |
| ტრემორი | -მძიმე მეტალების მარილებით მოწამვლა (მაგალითად, მერკური) -ვილსონ-კონოვალოვის დაავადება (მძიმე მემკვიდრეობითი დაავადება, დამახასიათებელი სპილენძის დაგროვებით სისხლში, ღვიძლსა და ტვინის ქსოვილში) – ღვიძლის, სასუნთქი ან თირკმლის უკმარისობა – შუა ტვინის დაზიანება |
| ტუჩების, ქუთუთოს, სახის ყურის ნიჟარის შეშუპება | – კონიუნქტივიტი – თირეოტოქსიკოზი – აკრომეგალია |
| ტუჩის კუთხეების ნახეთქი | – კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის ქრონიკული დაავადება – ალკოჰოლის მოხმარება და მოწევა |
| უკონტროლო მოძრაობა ქუთუთოების, თავის, მხრების, მუცლის შესუნთქვა | |
| უსიამოვნო სუნი ვაგინაში | ბაქტერიული ვაგინოზო ცუდი ჰიგიენა ჩარჩენილი ან დავიწყებული ტამპონი ტრიქომონიაზი უფრო იშვიათად, საშოში სუნი შეიძლება გამოიწვიოს: რეტროვაგინალური ფისტულა (პათოლოგიური ხვრელი საშოსა და სწორ ნაწლავს შორის, რომლის დროსაც განავალი გადმოდის საშოში) საშვლოსნოს ყელის კიბო საშოს სიმსივნე |
| უსიამოვნო სუნი პირიდან | – კბილების დაავადებები – კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები |
| უშვილობაკაცებში | – ერექციული დისფუნქცია – ეპიდემიური პაროტიტი – დიაბეტი |
| უშვილობაქალებში | – სქესობრივი გზით გადამდები ინფექციები – სიმსუქნე – ანორექსია – იცენკო-კუშინგის დაავადება – არაოვულაციური ფოლიკულის მალუთინეიზირებელი სინდრომი – სტრესი და სხვა |
| უძლობა(ძილის დარღვევა) | – დეპრესია – სტრესი – ართრიტი – გულის უკმარისობა – სამედიცინო პრეპარატების გვერდითი ეფექტები – თირკმლის უკმარისობა -ასთმა – აპნოე – დაღლილი ფეხების სინდრომი – პარკინსონის დაავადება – ჰიპერთირეოზი |
| ფარისებრი ჯირკვლის გადიდება | – ჩიყვი – თირეოტოქსიკოზი – ჰიპოთირეოზი – ფარისებრი ჯირკვლის ადენომა – ფარისებრი ჯირკვლის სიმსივნე |
| ფაღარათი | მაგნიუმის შემცველი მჟავას საწინააღმდეგო პრეპარატები ანტიბიოტიკებთან ასოცირებული ფაღარათი არტერიული წნევის მარეგულირებელი მედიკამენტები კლოსტრიდიუმ დიფიცილეს ნაწლავური ინფექცია კამპილობაქტერის ნაწლავური ინფექცია ანტისიმსივნური მედიკამენტები კლოსტრიდიუმ პერფრინგენსის ნაწლავური ინფექცია კრიპტოსპორიდიუმის ნაწლავური ინფექცია ციტომეგალოვირუსი ეშერიხია კოლი ნაწლავური ინფექცია (ნაწლავის ჩხირი) ჰისტოლიზური ენტამებას (დიზინტერიის ამება) ინფექცია გარკვეული საკვების აუტანლობა მოწამვლა ფრუქტოზას აუტანლობა გიარდიაზი ლაქტოზას აუტანლობა ნოროვირუსული ინფექცია როტავირუსული ინფექცია სალმონელა შიგელა სტაფილოკოკი გადატანილი კუჭის ოპერაცია მოგზაურთა ფაღარათი ქრონიკული ფაღარათის გამომწვევი მიზეზებია: არტერიული წნევის მარეგულირებელი მედიკამენტები კოფეინი ანტისიმსივნური მედიკამენტები ცელიაკის დაავადება ქოლეცისტექტომია (ამოკვეთილი ნაღვლის ბუშტი) ნაწლავის სიმსივნე კრონის დაავადება ბარიატრიული ოპერაცია A ჰეპატიტი B ჰეპატიტი C ჰეპატიტი ჰიპერთიროიდიზმი (ფარისებრის ჰიპერფუნქცია) ნაწლავის გაღიზიანების სინდრომი იშემიური კოლიტი პანკრეასის უკმარისობა წყლულოვანი კოლიტი ვიპლის დაავადება |
| ფეხების შეშუპება | – ძვლების მოტეხილობა – პოდაგრა – თირკმლის უკმარისობა – ფეხებთან დაკავშირებული პრობლემები შაქრიანი დიაბეტის დროს – კუნთების, მყესების დაჭიმვა – გულის უკმარისობა (გულის იშემიური დაავადება) – სკლეროდერმია – ცელულიტი (ფლეგმონა, პანიკულიტი) – ენდოკარდიტი – ლიმფედემა – ვენების ვარიკოზული გაგანიერება – კოჭ-წვივის სახსრის ანთება – ღრმა ვენების თრომბოზი – ქრონიკული ვენური უკმარისობა – რეაქტიული პოლიართრიტი – გულის მანკები – მიოკარდიტები – კარდიომიოპათია – მწვავე და ქრონიკული გლომერულონეფრიტი – დიაბეტური გლომერულოსკლეროზი – სისტემური წითელი მგლურა – ორსულთა ნეფროპათია – ღვიძლის ციროზი – ღვიძლის სიმსივნე |
| ფეხებში დაღლილობის შეგრძნება | – რეინოს დაავადება – შაქრიანი დიაბეტი – ქვედა კიდურების არტერიები მაობლიტირებელი ათეროსკლეროზი – არასპეციფიკური აორტოარტერიტი – ქვედა კიდურების არტერიების ემბოლია – ვენების ვარიკოზული გაგანიერება |
| ფეხის დასიება | თირკმლის მწვავე უკმარისობა კარდიომიოპათია (გულის ქსოვილის დაავადება) თირკმლის ქრონიკული დაავადება ციროზი ( (ღვიძლის განაწიბუროვანება) ღრმა ვენის თრომბოზი (DVT) გულის უკმარისობა ჰორმონული თერაპია ლიმფედემა (ლიმფური სადინარის დახშობა) ნეფროზული სინდრომი (თირკმელებში მცირე სისხლძარღვების დაზიანება) ტკივილის მომხსნელები, როგორებიცაა იბუპროფენი ან ნაპროქსენი პერიკარდიტი (გულის დამცავი გარსის შესიება) ორსულობა ზოგიერთი მედიკამენტი, მაგალითად ისეთები, რომლებიც დაკავშირებულია დაიბეტთან ან მაღალ წნევასთან. ხანგრძლივი ჯდომა. მაგ. თვითმფრინავში ფრენის დროს. ხანგრძლივი დგომა თრომბოფლებიტი (სისხლის კოლტი, რომელიც ძირითადად ფეხში ყალიბდება) ქრონიკული ვენური უკმარისობა (ფეხის ვენების დაქვეითებული ფუნქცია დააბრუნოს სისხლი გულში) ფეხში ანთების გამომწვევი მიზეზები: აქილევსის მყესის რუპტურა (გახევა) მუხლში წინა ჯვარედინა იოგის გახევა ბეიკერის ცისტა კოჭის/ფეხის მოტეხილობა მოტეხილი ფეხი ცელულიტი (კანის ინფექცა) პოდაგრა (ჭარბი შარდმჟავას დაგროვებით გამოწვეული ართრიტი) ჭრილობა ან ინფექცია ფეხში მუხლის აბგის ანთბა (სითხით სავსე ჩანთისმაგვარი ქსოვილების ანთბა მუხლის სახსარში) ოსტეოართრიტი (დაავადება რომელიც სახსრების დესტრუქციას იწვევს) რეუმატოიდული ართრიტი (სახსრის ანთბითი დაავადება) ღრძობა |
| ფეხის თითების დაბუჟება | – არტერიებისა და ნერვების პათოლოგია – პოლინევროპათია – შაქრიანი დიაბეტი – იშიაზი – გაყინვა – წელის სტენოზი – გაფანტული სკლეროზი – რეინოს ფენომენი (რეინოს დაავადება) – ხერხემლის წელის მიდამოს ოსტეოქონდროზი – ნეკნთაშორისი თიაქარი ხერხემლის წელის არის – პერიფერიული ნერვის სიმსივნე – სხვადასხვა წარმოშობის ანგიოპათიები – ტრანზიტორული იშემიური შეტევები – ტუნელის სინდრომი – ენდარტერიტი – რევმატოიდული ართრიტი – მიკროინსულტი |
| ფეხის თითების სიცივე | – VSD–ანგიოტროფონევროზი – რეინოს დაავადება |
| ფეხის კრუნჩხვები ღამით | *პერიფერიული არტერიული დაავადება სპინალური სტენოზი წამლები და პროცედურები *წნევის წამლები *შარდმდენები *ორალური კონტრაცეპტივები *ქოლესტერინის დამწევი პრეპარატები (სტატინები) *დიალიზი სხვა: გაუწყლოება ფაღარათი (დიარეა) კუნთების დაღლა ნერვის დაზიანება, მაგ. კიბოს მკურნალობისგან ოსტეოართრიტი პარკინსონის დაავადება ორსულობა მეტაბოლური დარღვევები ადისონის დაავადება (თირკმელზედა ჯირკვლის ნაკლოვანება) ციროზი ჰიპერთიროიდიზმი (ზეაქტიური ფარისებრი ჯირკვალი) ჰიპოთიროიდიზმი (ფარისებრი ჯირკვლის პათოლოგია) თირკმლის ქრონიკული დაავადება პირველი ტიპის დიაბეტი მეორე ტიპის დიაბეტი |
| ფიმოზ ი | |
| ფრჩხილების ფერის ცვლილება | – სოკოვანი დაავადებები – ფსორიაზი – დერმატოზი – ფრჩხილქვეშა ჰემატომა |
| ქავილი გამონაყარის გარეშე | თირკმელები: – ქრონიკული თირკმლის უკმარისობაღვიძლი, ღვიძლგარე ბილიარული ობსტრუქცია: – პირველადი ბილიარული ციროზი; – პირველადი სკლეროზირებული ქოლანგიტი; – ქრონიკული ჰეპატიტი; – კუჭქვეშა ჯირკვლის თავის სიმსივნე; – დიდი დუოდენალური ნაწლავის ობსტრუქცია ქვით, სიმსივნით; – ნაღვლის ბუშტის მსხვილი სადინრის ობსტრუქცია. ენდოკრინული: ჰემატოლოგიური: ნევროლოგიური: პარანეოპლაზიური სინდრომი: რევმატოლოგიური: ფსიქიკური: ინფექციურები, პარაზიტულები: მდგომარეობა:
|
| ქათმის სიბრმავე(ბინდში მხედველობის სიმახვილის შემცირება) | – ავიტამინოზი А |
| ქვედა კიდურების შეშუპება | – ვენების ვარიკოზული გაგანიერება – ზედაპირული და ღრმა ვენების თრომბოფლებიტი – ლიმფედემა – ლიმფანგიომა |
| ქოშინი | გულისა და სისხლძარღვების დაავადებები: – სტენოკარდია – მიოკარდიუმის ინფარქტი – მომატებული არტერიული წნევა – გულმკერდის აორტის გათხელებული ანევრიზმა და მისი გახეთქვა – ფილტვის არტერიის თრომბოემბოლია და ინფაქტური პნევმონია – გულის უკმარისობასასუნთქი სისტემის დაავადებები – პნევმონია – პლევრიტი – ბრონქიტი – ტრაქეიტი ონკოლოგიური დაავადებები. სისხლის დაავადებები: |
| ქუთუთოს დაწევა(ფტოზი) | – ადამიანის დაბერების პროცესი – კატარაქტის მოცილება – ტრავმა – დიაბეტი – ბელლას პარალიჩი – ინსულტი – თვალის მამოძრავებელი ნერვის დაავადება – გორნერის სინდრომი |
| ქუსლის ტკივილი | აქილევსის მყესის რუპტურა (გახევა) აქილევსის ტენდინიტი ბურსიტი დატვირთვის მოტეხილობა მოტეხილობა მოყოლილი ნერვი ნეკრისის ქარი (პოდაგრა) ოსტეომიელიტი პერიფერიული ნეიროპათია პლანტარული ფასციიტი (ფეხის ქუსლის დეზი) რეუმატოიდული ართრიტი ტარსალ ტუნელის (გვირაბის) სინდრომი ტენდინიტი ფიბრომიალგია ქუსლის ზედაპირის გაცვეთა ქუსლის ძვლის გამონაზარდი ძვლის სიმსივნე |
| ღებინება | – ინსულტი – მენინგიტი – ენცეფალიტი – ჰიდროცეფალია – მიგრენი – თავის ტვინის შერყევა – ნევროზი – ფსიქოზი – მოწამვლა – შაქრიანი დიაბეტი – ბულემია |
| ყნოსვის დაკარგვა | ალცჰეიმერის დაავადება არაალერგიული რინიტი (ცხვირის ქრონიკული დახშობა და ცემინება, რომელიც არ უკავშირდება ალერგიებს) გაფანტული სკლეროზი გაციება გრიპი დაბერება დიაბეტი თავის ტვინის ტრავმული დაზიანება თივისმიერი ცხელება (ალერგიული რინიტი) თუთიის (ცინკუმის) დაავადება კალმანის სინდრომი (სათესლეებში სპერმის წარმოქმნის ფუნქციის სრული დაქვეითება) კლაინფელტერის სინდრომი (დაავადება, რომლის დროსაც მამაკაცებს აქვთ დამატებითი X ქრომოსომა თითქმის ყველა უჯრედში) კონტაქტი ინსექტიციდებთან ან რაიმე გამხსნელთან კორსაკოვის ფსიქოზი (თავის ტვინის დაავადება, რაც თიამინის ნაკლებობითაა გამოწვეული) მალნუტრიცია მედიკამენტები (მაგალითად, მაღალი წნევის მარეგულირებელი წამლები) მრავლობითი სისტემური ატროფია (ნერვული სისტემის პროგრესიული დაავადება) მწვავე სინუსიტი (სინუსის ინფექცია) პარკინსონის დაავადება პაჯეტის დაავადება (დაავადება, რაც ზეგავლენას ახდენს ძლვებზე, ზოგჯერ სახის ძვლებზეც) პიკის დაავადება (დემენციის ერთ-ერთი ფორმა) რინოპლასტიკა სიმსივნე სხივური თერაპია ტვინის ანევრიზმა ქირურგიული ოპერაცია თვის ტვინში შიზოფრენია შოგრენის სინდრომი (ანთებითი დაავადება რაც იწვევს თვალების და პირის სიმშრალეს) ცხვირში პოლიპები ძვლის დეფორმაცია ცხვირში ჰანტინგტონის დაავადება |
| შარდი უსიამოვნო სუნით | გასტროინტესტინურ-შარდის ბუშტის ფისტულა (პათოლოგიური კავშირი ნაწლავებსა და შარდის ბუშტს შორის) გაუწყლოება დიაბეტური კეტოაციდოზი (სისხლში მჟავა ნაერთების, კეტონების მაღალი კონცენტრაცია) მეორე ტიპის დიაბეტი (გაუკონტროლებელი) მეტაბოლური დარღვევა (დარღვევა საკვების ენერგიაში გარდაქმინის პროცესში) ნეკერჩხლის სიროფის სინდრომი (იშვიათი გენეტიკური დაავადება, რომლის დროსაც გართულებულია ზოგიერთი ამინომჟავას დაშლა) საშარდე გზების ინფექცია შარდის ბუშტის ინფექცია ცისტიტი (შარდის ბუშტის ანთება) |
| შარდის მწვავე შეკავება | – პროსტატის სიმსივნე – ურეთრის სტრიქტურა – შარდგამომტანი არხის ქვა ან სიმსივნე – ცისტიტი |
| შარდის ფერის შეცვლა | – ცისტიტი – ურეთრიტი -პიელიტი |
| შარდის შეუკავებლობა | – შარდის ბუშთის ექტროფია – საშარდე გზების ტრავმები – ცისტიტი – სტრესი |
| შარდმჟავას მაღალი შემცველობა სისხლში | შარდმდენი წამლები ალკოჰოლის ჭარბი რაოდენობით მიღება გენეტიკა (მემკვიდრული მიდრეკილებები) ჰიპოთიროიდიზმი (თიროიდის დაავადება) იმუნიტეტის დამთრგუნველი წამლები ნიაცინი ან ვიტამინი B-3 ჭარბწონიანობა ფსორიაზი პურინებით მდიდარი საკვები – ცხოველების შინაგანი ორგანოები, ანჩოუსები, ქაშაყი, ხორცის წვენისგან დამზადებული სოუსები, გამომშრალი ლობიო, გამომშრალი ბარდა, სოკოები და ა.შ. თირკმლის უკმარისობა – თირკმლის დაქვეითბული ფუნქცია გაფილტროს ნარჩენი პროდუქტები სიმსივნის დაშლის სინდრომი – სისხლის მიმოქცევაში უჯრედების სწრაფი გამოთავისუფლება, რაც შეიძელბა გამოიწვიოს ზოგიერთმა კიბომ ან ქიმიოთერაპიამ ამ კიბოს მიმართ. |
| შეკრულობა | – განვითარების ანომალიები (დოლიქოკოლონი, მეგაკოლონი, ჰირშპრუნგის დაავადება). – პერიფერიული ნერვული სისტემის დაავადებები (ნაწლავების ფსევდოობსტრუქცია, სკლეროდერმია, ენდოკრინოპათიები) – ფსიქიკური დაავადებები – მეტაბოლური დარღვევები – წამლები (ოპიათები და სხვა) – გაღიზიანებული ნაწლავის სინდრომი – დეფეკაციის რეფლექსის დარღვევა -დისხეზია |
| შეკრულობა ორსულობის დროს | |
| შენელებულობა | – რეაქტიული იდიოპათიური ჰიპოგლიკემია – ბაქტერიული მენინგიტი – ნევროზი – ალკოჰოლური და ნარკოტიკული თრობა – თავის ტვინის სიმსივნეები – დეპრესია – შიზოფრენია |
| შეშუპება თირკმლის დაავადებების დროს | – ნეფროზი -ნეფრიტი – მწვავე გლომერულონეფრიტი – პიელონეფრიტი – თირკმელების სიმსივნეები – ქრონიკული თირკმლის უკმარისობა – თირკმლების ამილოიდოზი |
| შფოთვა(შემაშფოთებელი მდგომარეობა) | – რეაქტიული იდიოპათიური ჰიპოგლიკემია – თირეოტოქსიკული კრიზი – კარდიოგენული ფილტვის შეშუპება – აბსტინენციის სინდრომი – ბაქტერიული მენინგიტი – პარკინსონის დაავადება – ნევროზი – ჩაგასის დაავადება – დენგეს ცხელების ჰემორაგიული ფორმა – ჭირი – რეტეს სინდრომი – მიოკარდის ინფარქტი – ალკოჰოლური და ნარკოტიკული თვრობა |
| ჩირქოვანი გამონაყარი კანზე(პუსტულა) | – აკნე ( (აკნეს დაავადება) – კანდიდოზი (სოკოვანი დაავადება) – წითელი ქარი (ინფექციური დაავადება) – დერმატოფიტული ინფექცია (სოკოვანი დაავადება) – დისჰიდროზი (ქრონიკული ალერგიული დაავადება) – ფოლიკულიტი (თმის ფოლიკულის ანთება) – ჩირქოვანი ჰიდრადენიტი (ქრონიკული ჩირქოვანი დაავადება, შედეად ყალიბდება ნაწიბურები) – მარტივი ჰერპესი (ვირუსული ინფექცია) – იმპეტიგო (ბაქტერიული ინფექცია) – თმოვანი კერატოზი (მემკვიდრეობითი დაავადება, ვიტამინების უკმარისობით) – ფსორიაზი (ქრონიკული მემკვიდრეობითი დაავადება) – როზაცეა (ვარდისფერი აკნე) – მუ ნი” />მუ ნი) (გამომწვევი – მუნის ტკიპა) -გამწვავებული ლიქენი (ვირუსული დაავადება, რომლის დროსაც დაზიანებულია ნერვული სისტემა) |
| ცარცისებური(თეთრი) ლაქა კბილზე | – კარიესი – ფლუოროზი |
| ცემინება | – ალერგია |
| ცივი ხელები | ანემია ბერგერის დაავადება დიაბეტი მოყინვა მგლურა რეინოს დაავადება სკლეროდერმა |
| ცილის არსებობა შარდში | სიცივე ემოციური სტრესი სიცხე მაღალი ტემპერატურა ძლიერი ვარჯიში დაავადებები და მდგომარეობები, რომლებიც იწვევენ შარდში ცილის რაოდენობის მუდმივ მომატებას და შეიძლება მიუთითებდნენ თირკმლის დაავადებაზე: ამილიოდოზი (პათოლოგიური ცილების დაგროვება ორგანოებში) ზოგიერთი მედიკამენტი თირკმლის ქრონიკული დაავადება დიაბეტი გლომერულონეფრიტი (თირკმლის იმ უჯრედების ანთება, რომლებიც ფილტრავენ ნარჩენ პროდუქტებს სისხლიდან) გუდპასჩერის სინდრომი (დაავადება, რომელიც აზიანებს თირკმელებს და ფილტვებს) გულის დაავადება გულის უკმარისობა სისხლის მაღალი წნევა (ჰიპერტენზია) ჰოჯკინის ლიმფომა (ჰოჯკინის დაავადება) Ig Aნეფროპათია (ბერგერის დაავადება) (იმუნოგლობულინი A ანტისხეულების დაგროვებით გამოწვეული თირკმლის ანთება) თირკმლის ინფექცია ლეიკემია მგლურა მალარია მრავლობითი მიელომა ორთოსტატიული პროტეინურია (შარდში ცილების რაოდენობა იზრდება დგომისას) პერიკარდიტი (გულის გარსის ანთება) პრეეკლამპსია ორსულობა რეუმატოიდული ართრიტი სარკოიდოზი (ანთებითი უჯრედების გროვების გაჩენა და ზრდა ორგანოებში) ნამგლისებურუჯრედოვანი ანემია |
| ცილის მაღალი შემცველობა სისხლში | აივ/შიდსი ამილოიდოზი დაუდგენელი მნიშვნელობის მონოკლონალური გამოპათია დეჰიდრირება (გაუწყლოება). დეჰიდრირების დროს წყლის შემცველობის დაკლების გამო ცილების კონცენტრაცია თითქოს იზრდება მრავლობითი მიელომა ქრონიკული ანთებითი მდგომარეობები ძვლის ტვინის დაავადება |
| ცრემლდენა | – ალერგია – კონიუნქტივიტი – ალერგიული ანთების განვითარების მექანიზმი – ქრონიკული რინიტი და პოსტნაზალური სინდრომი |
| ცხელება | – ინფექციური დაავადებები |
| ცხვირით სუნთქვის გაძნელება | – ცხვირის ძგიდის გამრუდება – ქრონიკული რინიტები – ქრონიკული სინუსიტები (ჰაიმორიტი, ფრონტიტი, ეთმოიდიტი, სფენოიდიტი) – ალერგიული რინოსინუსოპათია (ალერგიული რეაქცია ცხვირის ლორწოვანი გარსისა და პარანაზალური სინუსების) – ცხვირისა და სინუსების პოლიპები – ადენოიდური გამონაზარდები (ადენოიდები-ბავშვებში 3დან 10წლამდე) – ცხვირის ღრუს ახალწარმონაქმნები |
| ცხვირის ღრუს დახშობა | ალერგია ლატექსზე ალერგია მიწის თხილზე ალერგია მოლუსკზე ალერგია მტვერის ნაწილაკებზე ალერგია რძეზე ალერგია საკვებზე ალერგია სოიოზე ალერგია სოკოს სპორებზე ალერგია შინაურ ცხოველზე ალერგია ხორბალზე არაალერგიული რინიტი გადახრილი ძგიდე გადიდებული ადენოიდები გამომშრალი ჰაერი გაციება დაბალი ტემპერატურა ვეგენერის გრანულომატოზი თივისმიერი ცხელება თიროიდთან დაკავშირებული პრობლემები ინფლუენცა (გრიპი) კაშკაშა ნათებები მაღალი წნევის დასარეგულრებელი მედიკამენტები მედიკამენტები მწვავე სინუსიტი ნევროლოგიური დაავადება, რომლის დროსაც აღინიშნება თავის განმეორებითი ტკივილი ცალ მხარეს და ძირითადად თვალის გარშემო პარფიუმერული ნაწარმები. მათი არომატი პოლიპები პროფესიული ასთმა რესპირატორული სინციტიური ვირუსი სიგარეტის მოწევა სტრესი სხვა ინფექციები უცხო სხეული ცხვირში ფეხმძიმობა ქრონიკული სინუსიტი ჩარგ-სტრაუსის სინდრომი ცხარე საკვები ცხვირის გამხსნელი საპკურის გადაჭარბებული მოხმარება წამლებზე მიჩვევა ჰორმონული ცვლილებები |
| ცხვირის ძგიდის გამრუდება | – ტრავმები |
| ცხიმის დაგროვება მხრების, მკერდის და სახის არეში | – გაცხიმოვნება – ჰიპოფიზის დაავადებები |
| წარმონაქმნები სარძევე ჯირკვალში | დაზიანება ან ტრავმა ლიპომა მასტიტი მკერდის კისტები სადინრისშიდა პაპილომა, არასიმსივნური, მეჭეჭის მსგავსი წარმონაქმნი სარძევე სადინარში სარძევე კისტა (გალაქტოცელე) სიმსივნე ფიბროადენომა ფიბროკისტური ჯირკვალი ჰამარტომა (არასიმსივნური წარმონაქმნი) |
| წვა სხეულსა და კიდურებში | – პოსტჰერპეტული (ნეკნთაშორისი) ნევრალგია – დიაბეტური პოლინეიროპათია – ინსულტის შემდგომი ნარჩენი მოვლენები – ობობების „შავი ქვრივის“ ნაკბენები – საფუვრიანი პურით ქრონიკული მოწამვლა – ცინკით მოწამვლა – ფიბრომიალგიები – ჰიპოთირეოზი – დერმატომიოზიტი – VSD |
| წვის შეგრძნება ფეხებში | ათლეტის ფეხი (მიკოზი) აივ/შიდსი ალკოჰოლიზმი ან ალკოჰოლის ხშირი გამოყენება დიაბეტური ნეიროპათია ვიტამინის დეფიციტით გამოწვეული ანემია თირკმლის ქრონიკული დაავადება კომპლექსური რეგიონალური ტკივილის სინდრომი (ნერვული სისტემის დისფუნქცია) ტარსალ ტუნელის (გვირაბის) სინდრომი ქიმიოთერაპია შარკო–მარი–ტუტის დაავადება (მემკვიდრეობითი დაავადებების ჯგუფი, რომლებიც ხელებისა და ფეხების ნერვებს აზიანებს) ჰიპოთიროიდიზმი (ფარისებრი ჯირკვლის ჰიპოფუნქცია) |
| წვის, თავბრუსხვევის, პულსირების, ქავილის შეგრძნება ქვედა კიდურებში | – ქრონიკული ვენური უკმარისობა – ვენების ვარიკოზული გაგანიერება – ზედაპირული და ღრმა ვენების თრომბოფლებიტი – მაობლიტირებელი ათეროსკლეროზი ქვედა კიდურების არტერიების – მაობლიტირებელი თრომბოანგიიტი – ქვედა კიდურების არტერიების თრომბოზი და ემბოლია – რეინოს დაავადება – პოლინეიროპათია |
| წონის დაკარგვა(გახდომა) | – ხანგრძლივი ფსიქოემოციური დაძაბულობა (მადის დაკარგვა) – მწვავე და ქრონიკული ინფექციები და პარაზიტული დაავადებები (ნაწლავური ინფექცია, ტუბერკულოზი, სიფილისი, მალარია, ამებიაზი, ჰელმინთოზები, აივ-ინფექცია) – კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებები (საყლაპავის სტრიქტურები, კარიბჭის ნაწიბუროვანი სტენოზი, მალაბსორბციის სინდრომი, ქრონიკული ენტეროკოლიტი, ღვიძლის ციროზი, ქრონიკული პანკრეატიტი) – კვებითი დარღვევები (ნეიროგენული ბულემია, ანორექსია) – ონკოლოგიური დაავადებები |
| წონის მატება | – სიმსუქნე – ასციტი – ჰიპოთალამური სინდრომი – ჰიპოთირეოზი |
| წონის უმიზეზოდ (აუხსნელი) დაკლება | ადისონის დაავადება (თირკმელზედა ჯირკვლის ნაკლოვანება) აივ/შიდსი გულის უკმარისობა დამოკიდებულება (ალკოჰოლი, კოკაინი…) დემენცია დეპრესია დიაბეტი კრონის დაავადება მედიკამენტები პარკინსონის დაავადება პეპტიური წყლული სიმსივნე სტომატოლოგიური პრობლემები ტუბერკულოზი ფილტვების ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება ცელიაკია ცვლილებები გემოს შეგრძნებაში ცვლილებები დიეტაში ან მადაში ცვლილებები სუნის შეგრძნებაში წყლულოვანი კოლიტი ჰიპერთიროიდიზმი (ჰიპერაქტიური ფარისებრი ჯირკვალი) ჰიპერკალცემია ჰიპოთიროიდიზმი (ნაკლებად აქტიური ფარისებრი ჯირკვალი) |
| წყურვილის გრძნობა | – ინფექციური დაავადებები – გაუწყლოვება – მზის დაკვრა |
| ჭარბი მენსტრუაცია | – მიომა – ენდომეტრიოზი – ონკოლოგიური დაავადებები – ვიტემინების დეფიციტი С, Р, К, კალცის და სხვა ბიოლოგიურად აქტიური ნივთიერებებისა და მინერალების, რომლებიც არეგულირებენ თრომბის წარმოქმნის პროცესს |
| ჭარბი ოფლიანობა | დიაბეტი ენდოკარდიტი სიცხე გაურკვეველი მიზეზით გენერალიზებული შფოთვითი აშლილობა ინფარქტი აივ/შიდსი ჰიპერჰიდროზი (ჭარბი ოფლიანობა) ჰიპერთიროიდიზმი (ჰიპერაქტიური თიროიდი) ლეიკემია წამლები, მაგალითად ბეტა ბლოკერები და ტრიციკლური ანტიდეპრესანტები მენოპაუზა არა–ჰოჯკინის ლიმფომა ჭარბწონიანობა სტრესი ტუბერკულოზი |
| ჭკუასუსტობა | – გენეტიკური დაავადება (დაუნის სინდრომი, კლაინტფელტერის სინდრომი, ედვერსის სინდრომი, პატაუს სინდრომი) – ალცჰაიმერის დაავადება – ჰიპოთირეოზი |
| ხანგამოშვებითი კოჭლობა | – ათეროსკლეროზი – ენდარტერიიტი |
| ხელის თითების დაბუჟება | კარპალური არხის სინდრომი |
| ხელის თითების სიცივე | – სისტემური სკლეროდერმია – რეინოს სინდრომი |
| ხელის ტკივილი | ბურსიტი გულმკერდის გამოსავლის სინდრომი დაჭიმვა ან დაძაბვა დე–კერვენის ტენოსინოვიტი დისკის თიაქარი იდაყვის დაზიანებები იდაყვის დისლოკაცია იდაყვის ნერვის მოყოლა ინფარქტი კარპალ ტუნელის სინდრომი მაბრუნებელი კუნთების დაზიანება მაჯის მოტეხილობა მხრის ნერვთა წნულის დაზიანება რეუმატოიდული ართრიტი სიმსივნე, თავდაპირველი ან მეტასტაზი სტენოკარდია (ნაკლები სისხლი მიეწოდება გულს) ტენდინიტი ფიბრომიალგია ყელის სპონდილოზი ხელის მოტეხილობა |
| ხველა | მწვავე სინუსიტი ბრონქოექტაზია ბრონქიოლიტი (ბავშვებში) დახრჩობა (განსაკუთრებით, ბავშვებში) ქრონიკული სინუსიტი ფქოდ (ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება) კრუპი (ბავშვებში) კისტური ფიბროზი ემფიზემა ალერგია შეგუბებითი გულის უკმარისობა ლარინგიტი ფილტვის სიმსივნე მედიკამენტები– ანგიოტენსინ–მაკონვერტირებელი ფერმენტის ინჰიბიტორები ნეიროკუნთოვანი დაავადებები, მაგალითად პარკინსონიზმი, რომელიც ასუსტებს ზედა სასუნთქი გზებისა და ყლაპვის კუნთების კოორდინირებულ მუშაობას სასუნთქი გზების სინციტიური ვირუსი (ბავშვებში) ტუბერკულოზი ხშირი მიზეზები–ქრონიკული ალერგიები ასთმა (მეტწილად ბავშვებში) ბრონქიტი გასტროეზოფაგიალური რეფლუქსი მოჭარბებული ლორწო ხველა მიიჩნევა მწვავედ, როცა გრძელდება სამ კვირაზე ნაკლები დროის განმავლობაში, ხოლო ქრონიკულ ხველად რვა და მეტი კვირის ხანგრძლივობის სიმპტომი ხასიათდება (ოთხი კვირა ბავშვებში). ხველის გამომწვევი სხვა მიზეზებია: ხშირი მიზეზები: მწვავე გაციება, სურდო ვირუსული გრიპი გამღიზიანებლის ჩასუნთქვა პნევმონია (ფილტვების ანთება) ყივანახველა |
| ხველა | – ბრონქიტი – ბრონქოექტაზი – ფილტვების ანთება – ფილტვების ტუბერკულოზი – ზედა სასუნთქი გზების დაავადებები – ბრონქებზე ზეწოლა უცხო სხეულით და დაწყებით სტადიებზე ბრონქებისა და ფილტვების ანთებითი დაავადებები |
| ხვრინვა | – ზედა სასუნთი გზების შენების თავისებურებები – ცხვირის ძგიდის გამრუდება – რბილი სასისა და სასისა და საყლაპავი ტონზილების ჰიპერტროფია (ბავშვებში – ადენოიდები) – გადაჭარბებული სხეულის წონა – ალკოჰოლი, მოწევა |
| ხიხინი მკერდ ში | – ლარინგიტი – ფარინგიტი – ბრონქიტი – ფილტვის უკმარისობა – გულის უკმარისობა – ფილტვების ემფიზემა – პნევმონია – ფილტვის ტუბერკულოზი – ფილტვის კიბო – ბრონქული ასთმა |
| ხმაური(ზარი) ყურებში(სმენის დაქვეითება) | შიდა ყურის დაზიანებები (სასმენი ნერვის – კოხლეარული ნერვიტი): – გადატანილი ზედა სასუნთქი გზების ინფექციების შედეგები – ოტოტოქსიური ანტიბიოტიკების მიღება (ამინოგლიკოზიდები – გენტამიცინი, სტრეპტომიცინი) – თავის ტვინის სისხლძარღვების ათეროსკლეროზი, ჰიპერტონული დაავადება – მკვეთრიხმამაღალიხმაური (სროლები, ყვირილი) – სასმენი ნერვის სიმსივნეები შუა ყურის დაზიანებები: – ექსუდაციური ოტიტი – ყურის ბარაბანის მემბრანის დაზიანება (ტრავმები) – ათეროსკლეროზი (ძვლოვანი ქსოვილის ჩაზრდა ყურის ელემენტებში) გარე ყურის დაზიანება – გოგირდის საცობი – უცხო სხეული |
| ხმაურიანი ხმა | – დიფტერია – უცხო სხეული საყლაპავში – მწვავე არადიფტერიული ლარინგიტი (ხორხის ანთება) – სახმო იოგების სისუსტე – საყლაპავის ტრავმა – მოწევა |
| ხმის დაკარგვა | – ლარინგიტი |
| ხმის ჩახლეჩვა | ვირუსული და ბაქტერიული ინფექცია – მწვავე ლარინგიტი ლარნაქსის ახალწარმონამქნები – ცისტები, პოლიპები, ფიბრომები და სიმსივნეები სახმო იოგების |
| ჰალუცინაციები | – შიზოფრენია – ეპილეფსია – თავის ტვინის სიმსივნეები და ტრავმები – ალკოჰოლური ფსიქოზი – ინსულტი – ტვინის სიფილისი – ცერებრალური ათეროსკლეროზი – ფსიქოზი |
| ჰიპოგლიკემია | |
| ჰიპოქსემია (ჟანგბადის დაბალი შემცველობა სისხლში) | ანემია დახშული სასუნთქე გზები ემფიზემა ზოგიერთი მედიკამენტი, მაგალითად ნარკოტიკები და ანესთესთეტიკები, რომლებიც თრგუნავენ სუნთქვის ცენტრს და ანელებენ სუნთქვას თანდაყოლილი გულის დაავადებები მაღალმთიან რაიონებში ცხოვრება მწვავე რესპირატორული დისტრესის სინდრომი პნევმოთორაქსი პნევმონია (ფილტვების ანთება) ფილტვის ემბოლია ფილტვის ინტერსტიცული დაავადებები ფილტვის ფიბროზი ფილტვის ქრონიკული ობსტრუქციული დაავადება ფილტვის შეშუპება ძილის აპნოე |